Choroba kociego pazura - objawy, sposoby zarażenia, leczenie, powikłania

Choroba kociego pazura – wszystko, co musisz wiedzieć

Kocia bakteria – Bartonella henselae

Choroba kociego pazura wywoływana jest przez bakterię o nazwie Bartonella henselae. Ta kocia bakteria występuje u około 40% kotów, chociaż u znaczącej ilości osobników infekcją nie powoduje objawów choroby.

Badania wskazują, że najbardziej narażone są kocięta poniżej 1 roku życia i to one najczęściej przenoszą zakażenie na ludzi. Dzieje się tak, gdyż małe koty częściej drapią i gryzą np. podczas zabawy oraz, gdy uczą się zachowań łowieckich.

B. henselae pojawia się u kotów w wyniku ukąszeń pcheł lub ich odchodów dostających się do ran. Zwierzęta drapią się oraz wygryzają z powodu świądu powodowanego przez pasożyty i w ten sposób zbierają bakterie pod paznokciami. Koty mogą zarazić się również podczas walk z innymi zarażonymi osobnikami.

Jakie objawy ma choroba kociego pazura?

Jak już wspomniano, większość kotów z infekcją B. henselae nie wykazuje żadnych objawów. W przypadku niewydolności nerek u kota organizm przez pewien czas kompensuje zachodzące zmiany, dlatego objawy nie są widoczne, ale w przypadku bakterii kot radzi z nią sobie dzięki własnej odporności. Czasami jednak B.hanselae powoduje samoograniczającą się chorobę związaną z:

• gorączką,
• wymiotami,
• letargiem,
• zaczerwienieniem oczu,
• obrzękiem węzłów chłonnych,
• zmniejszeniem apetytu.

Obecność bakterii w organizmie może utrzymywać się przez wiele miesięcy, a objawy kliniczne pojawiają się w momentach obniżonej odporności, czyli stresu wywołanego np. operacją lub urazem albo inną infekcją.

Sporadycznie choroba powoduje zapalenie serce i problemy z oddychaniem. Infekcja może wystąpić także w jamie ustnej, układzie moczowym lub oczach.

Choroba kociego pazura u ludzi

Jak przenosi i objawia się bartonella?

Choroba kociego pazura to infekcja bakteryjna, którą występuje u kotów. Przenosi się ona na człowieka, gdy zarażony kot wyliże otwartą ranę lub ugryzie bądź podrapie na tyle mocno, by przebić powierzchnię skóry opiekuna. W niektórych przypadkach zdarza się, że bakteria jest przenoszona na ludzi przez kleszcze oraz pchły.

Zmiany pojawiają się około 3 do 14 dni po zadrapaniu. Zwykle jest to łagodna infekcja, ale zdjęcia pokazują, że dany obszar może być opuchnięty i czerwony. Człowiek z chorobą kociego pazura może mieć gorączkę, ból głowy, słaby apetyt i czuć się osłabiony. Następnie dochodzi do obrzęku węzłów chłonnych.

U około 12% pacjentów pojawiają się jednak:

• zespół oczno-gruczołowy Parinaud,
• objawy neurologiczne (drgawki, porażenie kończyn dolnych, zapalenie tętnic mózgowych),
• choroby wątroby i śledziony.

Pacjenci mogą zgłaszać gorączkę, a u osób z obniżoną odpornością B. henselae może wywołać angiomatozę (objawiającą się silnym bólem kostnym lub purpurowymi zmianami skórnymi) i peliozę (zmiany w naczyniach wątroby).

Jak zadbać o siebie po ugryzieniu lub zadrapaniu przez kota? Najważniejsze się dokładne umycie rany ciepłą wodą z mydłem. Jeżeli masz jakiekolwiek objawy, skontaktuj się z lekarzem. Najlepiej jednak unikać zabaw, które mogą sprowokować kota do drapania lub gryzienia oraz z ostrożnością podchodzić do nieznanych zwierząt. Sprawdź także ten artykuł o najczęstszych chorobach u kotów.

Diagnostyka choroby u dzieci i dorosłych

Problem występuje na całym świecie, a w Stanach Zjednoczonych odnotowuje się 22 000 nowych przypadków rocznie. Choroba kociego pazura jest często diagnozowana u dzieci, ale dotyka także dorosłych. Najbardziej narażone są osoby o obniżonej odporności.

Zakażenie u kobiet w ciąży nie było obiektem zbyt wielu badań i brakuje doniesień o ryzyku, jakie może nieść dla matki oraz dziecka. Artykuł poświęcony temu zagadnieniu opublikowany w 2012 roku informował, że u pięciu z ośmiu ciężarnych kobiet po zakażeniu wystąpiły typowe objawy z miejscowym zapaleniem węzłów chłonnych.  Dwie inne kobiety przeszły chorobę ciężej z bólami stawów oraz mięśni.  Niestety w przypadku zakażenia w pierwszym miesiącu ciąży u jednej z przyszłych mam doszło do poronienia. Pozostałe mimo przejścia choroby urodziło zdrowe noworodki bez wad wrodzonych. Nie odnotowano żadnych następstw podczas 4-5 letniej obserwacji matek oraz dzieci. Przyszłym mamom na wszelki wypadek zaleca się jednak ostrożność podczas kontaktów z kotami.

Do gabinetu lekarskiego należy zgłosić się, gdy rana po ugryzieniu lub zadrapaniu jest głęboka lub dochodzi do zaczerwienienia, obrzęku oraz bólu danej okolicy. Lekarz przeprowadzi wywiad oraz badanie kliniczne, także tak zwaną diagnostykę różnicową z innymi zoonozami. Podobna limfadenopatia wynika bowiem także z innych infekcji (np. tularemii, brucelozy, infekcji grzybiczej), dlatego zdarzają się badania w kierunku tych drobnoustrojów. Diagnoza stawiana jest zwykle na podstawie historii (podrapanie przez kota) oraz w oparciu o badania serologiczne z wysokimi mianami przeciwciał przeciwko B. henselae.

Lekarz może jednak zlecić biopsję węzłów chłonnych, gdy w diagnostyce różnicowej bierze pod uwagę także nowotwór lub w przypadku konieczności potwierdzenia choroby kociego pazura. Diagnozę potwierdzają wyniki histopatologiczne lub wykrycie bakterii metodą immunofluorescencji.

W większości przypadków choroba ma charakter samoograniczający się i nie wymaga leczenia antybiotykami. Wykazano jednak, że azytromycyna przyspiesza powrót do zdrowia.

Niestety, możliwa jest rozsiana postać choroby kociego pazura przebiegająca z widocznym na USG lub zdjęciach RTG powiększeniem wątroby i śledziony lub zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych.

Choroby kociego pazura - leczenie u kotów oraz ludzi

Większość przypadków występujących u ogólnie zdrowych osób nie wymaga leczenia w celu ustąpienia infekcji. W przypadku bardziej skomplikowanego przebiegu choroby leczenie opiera się na podawaniu antybiotyków. Największą skutecznością kliniczną charakteryzują się:

• ryfampicyna,
• cyprofloksacyna,
• gentamycyna,
• trimetoprym,
• sulfametoksazol,
• klarytromycyna,
• azytromycyna.

Wykazano, że terapia azytromycyną powoduje szybsze zmniejszanie się zakażonych węzłów chłonnych.