Ryba koi - charakterystyka, wymagania, cena, porady
Japońskie dobro, cenione na całym świecie zostało spopularyzowane w momencie… wynalezienia worków na ryby. Ich przewożenie na drugi koniec świata stało się proste i zdobyły nasze oczka wodne przebojem. Właściwie karp koi czerwony z białym (czyli kohaku), czy butterfly nadal zyskują popularność. Tradycyjne podejście do hodowli i bogata symbolika tych ryb stwarzają wokół nich aurę wyjątkowości.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o karpiu koi.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ryba koi - karp japoński, czyli japońskie skarby
U karpi koi występują trzy odmiany:
- Japońska
- Niemiecka
- Pozostałe
Oczywiście to podział nieformalny i uznaniowy, ale dobrze oddaje, że nie każda ryba koi jest taka sama. Najczęściej zdarza nam się widzieć ryby z grupy „pozostałe”, bo różnica jest widoczna nawet dla zupełnie niewprawnego oka. Ryby Koi z grupy „Japońska” zostały podniesione do rangi sztuki i każda rybka musi mieć odpowiedni kształt, wzór i kolor.
Grupa „Niemiecka” karpia koi jest w idealnym stanie zdrowotnym, poprawnie zbudowana, zgodna ze wzorem japońskim, ale nie ma tam za wiele „perełek” ze względu na małą popularność i krótszą historię hodowli. Koi „pozostałe” to ryby, które kupujemy w sklepach, wpuszczamy do oczek i pływają.
Jak je od siebie odróżnić? Niestety nie ma na to pytanie łatwej odpowiedzi, bo wymaga to zapoznania się ze standardami karpi koi. Dla większości z nas nie ma to jednak większego znaczenia, bo sąsiad może mieć większą tendencję do oceny naszego samochodu na podjeździe, a nie karpia koi w oczku. A podobnie jak w przypadku psów rasowych, różnica to cena, i ryby o najlepszym wzorze są wyznacznikiem statusu materialnego, a co się tyczy gustu właściciela…to już zupełnie inna historia.
Karp japoński to też symbolika. Nazwa Nishikigoi (ニシキゴイ) pochodzi od Nishiki (ニシキ) i oznacza „piękne (eleganckie) rzeczy”. Jest kojarzony z brokatem, czyli jedwabną tkaniną na kimono obszywaną błyszczącą (najczęściej złotą lub srebrną) nicią. Ryba koi oznacza w Japonii sukces, wytrwałość, ambicję i powodzenie w życiu. Biorąc pod uwagę cenę niektórych ryb, może to być bardziej faktyczne niż symboliczne znaczenie.
Karp japoński oznacza metr długości
Wymagania dużej ryby
Ryba koi to nie karaś ozdobny. Potrzebuje więcej miejsca, bo dorasta niekiedy do metra długości. Nie nadaje się do akwariów z paru przyczyn:
- Lubi chłodną wodę
- Akwarium musi być gigantyczne
- Woli cień niż jaskrawe światło
- Im cieplej, tym więcej brudzi
Do oczka jest idealny, ale pod paroma warunkami:
- Zbiornik będzie ochroniony przed kotami, ptakami drapieżnymi, lisami
- Ryby będą miały zacienione miejsca, żeby ukryć się przed słońcem
- Zbiornik musi mieć głębokość co najmniej 1,5 metra
- Potrzebny jest filtr do utrzymania czystej wody
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Koi, jak na karpie przystało, mają wysoką tolerancję na brak tlenu w wodzie, ale przy wyższych temperaturach i możliwych większych zanieczyszczeniach zbiornika, dobrze jest napowietrzać wodę. W zimie należy zwrócić uwagę na braki tlenu spowodowane oblodzeniem tafli wody. Warto wówczas rozbić lód i stworzyć poduszki powietrzne przez pompowanie tlenu do wody.
Czystość zbiornika powinna być optymalna. Karpie szukają pokarmu na dnie i dlatego wymagają nie tyle czystszej wody, niż karaś ozdobny, ale potrafią ją bardziej zanieczyścić unosząc muł z dna. Potrzebujemy nie tylko sprawnej i wydajnej pompy, ale też uwagi na to w jaki sposób karmimy ryby, czy wszystkie jedzą, jaki jest poziom osadu i klarowność wody (uwzględniając poziom nasłonecznienia). Jeśli szukasz inspiracji na rośliny do oczka wodnego, sprawdź także ten artykuł o moczarce kanadyjskiej?
Karp japoński jest tym, co zje
Karmienie karpi koi jest trudne w swojej prostocie. Te rybki są tak łakome, że podpływają do każdego rodzaju pokarmu, nie zważając na jakość karmy. A to oznacza, że jeżeli rybka je, to jest smaczne, a nie koniecznie dobre jakościowo. Różnice we wzroście, wybarwieniu i proporcjach ciała ewidentnie się różnią w zależności od podawanej karmy. Można je podzielić na dwa rodzaje. Pokarmy pływające i tonące.
Granulki pływające są lepsze dla tych, którzy mają koi po to, żeby mieć kolorowe rybki, ale generalnie nie chcą aby były zbyt absorbujące i wymagające. Jeżeli podajemy pokarm pływający, ryby podpływają blisko nas i możemy sprawdzić, czy nie są gdzieś uszkodzone, czy coś im nie dolega, jak wygląda każda sztuka i co najważniejsze…czy wszystkie są.
Granulki tonące są o wiele lepsze pod względem dietetycznym i sposobem pobierania pokarmu przez ryby. Ryba koi żeruje na dnie, więc znalezienie pokarmu w ten sposób jest dla niego bardziej naturalne, zapobiega chorobom przewodu pokarmowego i jest lepiej wchłaniane. Co za tym idzie, karp japoński lepiej rośnie i jest w dobrej kondycji. Można łatwo zanieczyścić zbiornik, więc lepiej nie ryzykować, przy oczkach z problemami higienicznymi.
W kwestii pokarmów dla koi doskonale sprawdza się marka Hikari. To specjaliści od pokarmów dla karpi koi, bo właśnie od tego typu paszy zaczęła się ich historia. Karma japońska (skąd firma pochodzi) jest takiej samej jakości, jak ta sprzedawana w Polsce. Nawet jeśli cena odstraszy nas od codziennego karmienia, to okazjonalnie – raz na tydzień – warto karpikom dodać spiruliny na kolor lub wysokoproteinowych jedwabników na wzrost. Pyszności!
Karp koi ozdobny i karp koi jadalny
Dobry jakościowo karp japoński to fenomenalna ozdoba stawu. Niestety nie tylko my to widzimy. Legenda mówi, że karpie koi zaczęto hodować w Japonii, kiedy spotykano na polach ryżowych kolorowe ryby, które były szybko wyjadane przez ptaki, bo były jaskrawe. Tylko w zasłoniętych zbiornikach miały szansę na przetrwanie i rozmnażanie.
Podobnie jest i dziś. Niezliczone ilości drapieżników czekają na upolowanie naszych karpików. Także błyszczący karaś ozdobny może być zagrożony. Im ładniejszy, tym większa szansa, że stanie się czyjąś kolacją. Dlatego staw należy odpowiednio ochronić stosując:
- siatki na brzegu (lub nad stawem)
- podłączając do pompy stawowej (podlewania ogrodowego) zraszacze wokół stawu
To powinno zniechęcić futrzastych złodziei.
Oczywiście karp jest jadalny, ale ozdobne nie są przeznaczone do konsumpcji. Co to oznacza? Tyle, że przy rybach konsumpcyjnych panują inne normy podawania środków pielęgnacyjnych. Niektóre z nich, po podaniu (iniekcyjnie, do wody, w paszy, nie ma znaczenia), kumulują się w tkankach ryby i po spożyciu przez człowieka mogą być dla niego szkodliwe. Karp jadalny podlega też kontroli stężenia szkodliwych substancji w tkankach, a u nas nikt nie zagwarantuje, co mamy na dnie naszego ogródka… Dlatego karp ozdobny nie jest jadalny – nawet ten z własnego stawku.
Karp koi butterfly albo kohaku
Istnieje wiele odmian karpi koi. Każda japońska rybka ma swoją historię i symbol nazwy używany przez hodowców. Najczęściej jest to po prostu opis kolorów ryby. Mogą to być jednak cechy budowy, wzór na ciele, obecność lub brak łusek. Istnieją koi długopłetwe o nazwie butterfly, ale ze względu na hybrydyzowanie z karpiem azjatyckim nie jest uznawany jako karp koi.
Japońska lista najpopularniejszych odmian karpi koi zawiera:
- 紅白(Kōhaku) – czerwony i biały
- 大正三色 (Taishōsanshoku) – Taisho tricolor
- 昭和三色 (Shōwasanshoku) – Showa tricolor
- 浅黄(Asagi) – Jasnożółty
- 秋翠 (Shūsui) – Jesienna zieleń
- べっ甲 (Bekkō) - szylkret
- 写り物 (Utsuri-mono) -odbicie, odzwierciedlenie
- 五色 (Goshiki) – pięć kolorów
- 黄金 (Kogane) - złoto
- 孔雀 (Kujaku) - paw
Japońskie koi to nie lada gratka dla każdego wielbiciela ryb. Każda barwa: czerwony, złoty czy różnokolorowy, roztaczają aurę spokoju i harmonii. Dlatego symbolika w oznaczaniu tych ryb jest tak bogata, a historia ich hodowli długa. Nowe odmiany (butterfly) burzą tradycyjne podejście do utrzymania tych ryb. Jeżeli dwa nurty będą ze sobą współistniały, na pewno znajdzie się w hobby miejsce dla obu.