Ryba babka - występowanie, opis, zdjęcia, ciekawostki

Powszechna babka

Ryba każdej wody

Babki to rodzina ryb, które łączy fakt posiadania zrośniętych płetw brzusznych na kształt przyssawki i w przeciwieństwie do ślizgów mają dwie płetwy na grzbiecie. To ryby morskie, które wtórnie przystosowały się do środowisk słodkowodnych.

Stąd właśnie obecność przyssawki. W mocnym prądzie czy przy falowaniu wody umożliwia im ona pozostanie w konkretnym miejscu. Jest to tym bardziej ważne, że podrodzina babek Benthophilinae jest pozbawiona pęcherza pławnego. Dlatego właśnie znajdujemy je przy dnie. Nie są bowiem najsprawniejszymi pływakami.

Te ryby zamieszkują wody ciepłe i bardzo zimne. Zajmuję też różne głębokości. Od doskonale naświetlonych przybrzeżnych stref, po ciemniejsze głębie. Niektóre, jak Neogobius melanostomus odbywają wędrówkę do głębszych wód, żeby tam złożyć ikrę. Natomiast resztę życia spędzają w miejscach niedaleko brzegu (1).

Mimo tego, że wiele tych ryb ginie, nadal Neogobius melanostomus jest na tyle liczny, że to gatunek inwazyjny nie tylko w Polsce, ale też innych krajach. Ta morska rybka jest doskonałym przykładem na to, jak ryba babka zdobyła nie tylko wody słone, ale też słodkie.

Łysa, ale drapieżna ryba babka

Babka bycza to nie jedyny mieszkający w Polsce przedstawiciel rodziny babek. Także babka łysa czuje się u nas jak u siebie, pomimo że przywędrowała stosunkowo niedawno, bo w 1996 roku. Jest zagrożeniem dla rodzimej fauny, ale ze względu na ograniczone występowanie na razie nie ma tragedii.

Będzie gorzej, jeżeli podane gatunki zostaną rozwleczone do innych zbiorników i także tam będą się rozmnażały. Te ryby są drapieżnikami opiekującymi się potomstwem i mają ogromną ilość młodych rocznie. Dlatego warto zapoznać się z tym, jak wyglądają babki chronione w Polsce, a jak inwazyjne, żeby ich nie mylić.

Gatunków chronionych takich jak babka mała, czy babka piaskowa nie wolno zabierać ze środowiska, ani umieszczać w akwariach. Zresztą babki dostępne na rynku akwarystycznym są też nie tylko ciekawe, ale i ładniejsze od rodzimych. Największe zróżnicowanie kolorystyczne występuje oczywiście u babek morskich, bo też morska gałąź tej rodziny obejmuje najwięcej gatunków.

Przepis na babki

Babki akwariowe

Babki morskie są doskonałymi mieszkańcami akwarium, bo nie dość, że sprzątają dno, to jeszcze nie są najtrudniejsze w utrzymaniu. Oczywiście wiele zależy od gatunku. Dla poczatkujących na pewno sprawdzi się babka neonowa, która jest towarzyską i piękną rybą.

Kiedy trzymamy w akwarium babki, musimy trzymać je z daleka od korali i innych zwierząt, którym mogłyby zaszkodzić intensywnym kopaniem. Nie każde stworzenie ma możliwość otrząsnąć się i niekiedy zasypanie podłożem może doprowadzić do jego śmierci.

Babki morskie są też znane z dzielenia swojego domu z krewetkami. Kiedy słabo widząca krewetka jest odpowiedzialna za organizację wnętrza, czujna ryba babka pilnuje, czy nie zbliża się zagrożenie. W razie kłopotów czmycha do jamki i tym sygnalizuje krewetce, że pora podjąć ewakuację w głębsze partie jamki.

Trzmiele i kirysek pigmej

Babki słodkowodne są trochę inne i też bardzo zróżnicowane. Babka trzmiel jest mała, ale za to bardzo wojownicza. Bardziej pasowałaby do niej nazwa szerszeń, bo między przedstawicielami własnego gatunku i innych toczy zażarte walki. Na ich towarzysza na pewno nie nadaje się kirysek pigmej.

Babka tęczowa nie jest zaczepna, ale z kolei lubuje się w jedzeniu glonów, które skwapliwie wyskubuje ze wszystkich kątów akwarium. Kiedy jest w towarzystwie innych gatunków, trzyma się bardziej na uboczu. Kiedy zrobimy jej akwarium jednogatunkowe, chętniej zwiedza cały zbiornik.

Te dwie są najbardziej popularne w hobby, ale istnieje mnóstwo innych gatunków, które dość trudno zidentyfikować, bo są po prostu szare. Właściwie przez większość życia są szare, bo przychodzi czas zalotów, gdy wybarwiają się bajecznie i można bez pudła powiedzieć, do jakiego gatunku należą. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł na temat ryb z Jeziora Tanganika.

Jadalna babka i byczki

Co do szkodników naszych wód, to babka bycza jako gatunek inwazyjny mogłaby być z powodzeniem zwalczona przez byczki. Jednak ta jadalna rybka jest po prostu oścista i nie ma za wielu amatorów w naszym kraju. Także w Rosji byczki już nie są tak popularne i szkodnik Neogobius melanostomus może buszować w naszych wodach bez obaw.

Także babka łysa jest sprytna, bo wędkarze i rybacy omijają ją z daleka. Mamy więc kolejny gatunek, który wypiera nasze małe biedne babki, ale miejmy nadzieję, że przez zabiegi ochrony gatunku uda się utrzymać stabilne populacje mniej „asertywnych” ryb i wszystkie babki jakoś się dogadają.

Należy jednak oddać, że nasze babki (nawet taki gatunek inwazyjny jak babka bycza) są całkiem ładne. Mają brązowe ciało i masywny łeb z szeroką paszczą. Samce podczas godów są pięknie ciemne i kiedy się na nie patrzy, aż szkoda pomyśleć, że są traktowane jak szkodnik. A tym bardziej pomyśleć, że są przeznaczane na byczki w pomidorach…

Gatunki babki

Przepis na przetrwanie

Wszystkie gatunki babek są niesamowite. Potrafią poruszać się po praktycznie pionowych powierzchniach i budują fenomenalne jamki. Uroczo wystawiają łebki, kiedy zbliża się coś do jedzenia i atakują z zasadzki. Inne natomiast mają schronienie w roślinach, a także pożytecznie wyjadają glony i okrzemki ze zbiornika.

Nie tylko morska część rodziny jest kolorowa i szaty godowe babek słodkowodnych są niekiedy równie neonowe i spektakularne. Natomiast najciekawsze w babkach jest to, że wyglądają trochę jak jaszczurka. Potrafią kierować głową na różne strony, co powoduje, że wyglądają bardziej jak gad niż rybka.

Także troska rodziców o ikrę jest godna podziwu. Nie odstępują gniazda na krok i odpędzą nawet o wiele większego przeciwnika. Szczególnie w przypadku morskich babek ikra jest bardzo mocno przytwierdzana do podłoża i nie poddaje się falowaniu wody. Rodzice troskliwie natleniają i przebierają jajeczka. Taki jest skuteczny przepis na przetrwanie tych niesamowitych ryb.