Paludarium - informacje, zakładanie, pielęgnacja, porady praktyczne
Paludarium to zbiornik, gdzie skupiamy uwagę na roślinach, co nie oznacza, że hodowla ryb jest w nim niemożliwa. Opis takiego zbiornika odrobinę wymyka się z ram standardowego akwarium roślinnego, więc zweryfikujmy informacje na temat prawidłowego założenia paludarium.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach akwariowych.
Z tego artykułu dowiesz się:
Konstrukcja i wyposażenie zbiornika
Podstawowy opis paludarium
Paludarium to wyraz, który dość trudno zdefiniować. Mniej więcej wiadomo o co chodzi, ale zasady stworzenia takiego zbiornika nie są do końca precyzyjne. Najlepiej będzie posłużyć się wytycznymi konkursu AGA (Aquatic Gardens Association), który dość dokładnie opisuje jakie standardy powinno spełniać akwarium w stylu paludarium.
W takim zbiorniku ziemia i woda muszą być elementami równoważnymi. Żadne z nich nie powinno być tylko dodatkiem i pojedynczym elementem oderwanym od reszty aranżacji. Znaczna część podłoża powinna być obsadzona roślinnością i umocowana w taki sposób, żeby była harmonijnie połączona z częścią wodną.
Akwarium musi być rozplanowane z zasadami urządzania i sprawiać wrażenie naturalnego zbiornika, gdzie poziom, przepływ i obecność wody jest spójna z hardscapem i roślinami. Możemy dodać obecność zwierząt bagiennych, jednak powinny pasować do przedstawionej aranżacji pod względem uzupełnienia obrazu, a nie skupianiu się na ich obecności (1).
Urządzanie paludarium
Te podstawowe wytyczne uzupełnione są wieloma szczegółowymi informacjami, które są stricte wymogami konkursowymi. Wydaje się z pozoru, że taka aranżacja będzie łatwiejsza niż całkowicie podwodna, ale okazuje się, że jest wprost odwrotnie.
Każdy początkujący zetknie się z problemami dotyczącymi podłoża, które będzie się osuwało i przemieszczało ze względu na nierówny poziom wody. Wszystkie drobne granulki chcą być na jednym poziomie i podmywanie je przez wodę to standard.
Dlatego właśnie należy stosować prąd wody bardzo przemyślanie i im będzie mniejszy, tym lepszy. Wiąże się to ściśle z ilością stworzeń, które do takiego paludarium będziemy chcieli włożyć. Im więcej ryb, tym większa potrzeba filtracji wody i mocniejszy prąd wymywający nasze piaskowe brzegi.
Do tego dochodzą batalie z sinicami, pleśnią, grzybami i tym podobnymi organizmami uwielbiającymi tereny bagniste – a co za tym idzie – także nasze paludarium. Taki zbiornik wymaga o wiele więcej cierpliwości niż urządzanie zbiornika całkowicie podwodnego.
Hodowla ryb w paludarium
Paludarium, terrarium i akwaterrarium
Utrzymanie zwierząt bagiennych jest jak najbardziej możliwe, jednak przy skupieniu się na faunie i akwariach biotopowych przeważnie przyjmujemy nazwę akwaterrarium, a rzadziej paludarium kojarzonym z bogactwem roślin. Tak więc zasadniczą cechą paludarium jest woda i roślinność. Całkowicie suche zbiorniki nazywamy terrarium.
W paludarium doskonale sprawdzają się malutkie ryby takie jak razbory brygidy (możliwa nawet hodowla), żabki, krewetki i wszystkie te stworzenia, które nie będą szkodziły roślinom. Niektórzy uważają nawet, że nawet żabki zadeptują rośliny, więc trzeba w takim wypadku utrzymać jakiś kompromis między gatunkami roślin a zamieszkującymi paludarium zwierzętami. Odpadają takie stworzenia, jak: welonki, poskoczki, kraby, żółwie wodno – lądowe i utrzymanie podobnych zwierząt bagiennych mogących uszkodzić aranżację.
W takim akwarium powinna panować wysoka wilgotność, która ułatwia uprawę roślin bagiennych. W paludarium nie muszą być tylko rośliny bagienne. Także te, które rosną w wilgotnych lasach równikowych sprawdzą się doskonale, jeżeli odpowiednio je poprowadzimy. Sprawdź także ten artykuł z TOP 10 polecanych roślin akwariowych.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Wysoka cena zbiornika i filtr Aquael
Najpierw należy wybrać odpowiedni zbiornik. Akwarium powinno być zamknięte lub wysokie (najlepiej jednak zamknięte), żeby móc utrzymać odpowiednią wilgotność w środku. Dlatego też niekiedy wykorzystywane są terraria, bo możemy je w miarę szczelnie zamknąć, a ponadto otwierane są od przodu, co zdecydowanie ułatwia obsługę zbiornika. Cena takiego akwarium przeważnie jest wyższa niż standardowego.
Zbiornik powinien już przewidywać plan aranżacji. Jeżeli chcemy nastawić się na zrobienie półek z roślinami na tylnej ścianie zbiornika, to zbiornik powinien być wysoki i wąski – bardziej kierunku terrarium. Jeżeli natomiast planowana aranżacja będzie obejmowała głównie podłoże, to lepiej zrobić długi i niższy zbiornik.
W zależności od posadzonych roślin i wymaganej wilgotności dobieramy odpowiednie wyposażenie. Jeżeli zainstalujemy zamgławiacze, to możemy mieć bardziej otwarty zbiornik, ale szyba będzie miała większą tendencję do zbierania kropelek wody. Przy całkowitym zasłonięciu zbiornika szybą możemy przez to stracić część widoku.
W systemie bardziej zamkniętym lepsze będą zraszacze programowane na zakraplanie całości raz na jakiś czas. Zapobiegnie to zamgławianiu szyby i ryzyku za wysokiej wilgotności, gdzie niektóre gatunki roślin mogą gnić. Wszystkie elementy techniczne (wyposażenie) powinny być na tyle zasłonięte, żeby nie rujnowały widoku na zbiornik. Niezależnie też od wybranej formy akwarium – bardziej zamkniętej bądź otwartej – musimy mieć dziurki wentylacyjne, gdzie utrzymamy przepływ powietrza. Konieczny jest też filtr (może być to filtr Aquael, Eheim, Hailea lub inne) zapewniający ruch wody.
Informacje o podłożu
Jako podłoże można stosować soil i podłoża aktywne, co umożliwi roślinom zakorzenionym pod wodą doskonały wzrost i dostęp do nawozów. Urośnie na nim zarówno ludwigia repens, jak i dracena. Oczywiście nie ma przeciwwskazań, żeby utworzyć akwarium na żwirku, ale jego utrzymanie będzie trudniejsze.
Do tworzenia ścian można użyć Epiweb® lub różnie prasowanych włókien kokosowych, które doskonale wchłaniają wodę nawadniając i nawożąc rośliny. Zwróćmy uwagę na to, że im bliżej do światła na ścianie, tym większa szansa na rozwój glonów!
Rośliny i wyzwania paludarium
Ludwigia repens nie tylko akwariowa
Większość roślin akwariowych to rośliny błotne, więc można je z powodzeniem sadzić w paludariach, gdzie porosną zalane i odkryte części zbiornika. Do pięknie prezentujących się roślin należą:
- Lobelia cardinalis kwitnąca pięknymi czerwonymi pachnącymi kwiatami
- Bacopa tworząca wężowate pnące łodyżki na ściankach
- Anubias radzący sobie doskonale nad i pod wodą (niskie wymagania)
- Paprocie uzupełniające szerokie przestrzenie zbiornika (rosną doskonale w takich warunkach)
- Acorus – urządzanie z nim zbiornika wymagający więcej kombinowania, ale to piękny akcent
- Bolbitis heudelotii wyglądający jak ciemnozielona paproć
- Cała gama bucephalandry o odcieniach od różowego po fioletowy
- Rozmaite odmiany draceny mające bardzo niskie wymagania
- Pięknie urośnie echinodorus, ale tylko do dużych akwariów
- Fittonia jest bardzo popularna ze względu na urocze kolorowe żyłki na liściach
- Hygrophila pinnatifida o niesamowitym kształcie liści
- Micranthemum to wyzwanie (wysokie wymagania), ale stworzy piękny trawnik
- Ludwigia repens red, najlepiej sadzić blisko wody i wysokiej wilgotności.
To tylko drobna część, a wykorzystać można o wiele więcej gatunków. Ich opis jest mocno okrojony, jednak zwraca uwagę na najważniejsze informacje. Cena podanych roślin jest standardowa i nie stanowi większej inwestycji niż przy zwykłym akwarium.
Na szczególne uznanie zasługują mchy mogące rosnąć pod i nad wodą. Nie mają dużych wymagań i doskonale czepiają się podłoży. Przez porośnięcie różnych miejsc w paludarium ograniczają ryzyko wystąpienia glonów (np. zielenice).
Można też wykorzystać wiele popularnych roślin doniczkowych takich jak storczyki, draceny, skrzydłokwiaty, a także bromelie, lecz w przypadku tych rodzajów trzeba dbać o odpowiednią wilgotność, bo są bardziej wrażliwe na gnicie.
Paludarium a szalejące zielenice
Najważniejsze w paludarium jest odpowiednie światło. Może być takie jak do standardowego akwarium, chyba że będziemy trzymali tam żółwia. Wówczas należy dostosować warunki do indywidualnych potrzeb zwierzęcia (jednak raczej jest to wówczas akwaterrarium).
Założenie to dopiero połowa sukcesu, bo trzeba się przygotować na pracę związaną z przycinaniem roślin, układaniem i nawożeniem w taki sposób, żeby nie uprawiać po miesiącu samych glonów (np. zielenice) i pleśni. Tutaj ważny jest też odpowiedni filtr (może być to filtr Aquael, Eheim, Hailea lub inne). Paludarium jest dla osób, których nie zraża żmudna praca. Niewiele się tam dzieje, a uprawa roślin nie jest zajęciem dla każdego. Kiedy jednak zrozumiemy, na czym polega specyfika każdej z nich zachwycimy się tym kawałkiem dżungli w pokoju.
(1) https://showcase.aquatic-gardeners.org/guidelines.html#paludarium