Napowietrzanie wody w akwarium krok po kroku. Praktyczny poradnik
Żeby akwarium działało poprawnie, należy natlenić wodę. Nic prostszego, wystarczy kupić pompkę i zrobić bąbelki w akwarium. Problem w tym, że chcemy ją natlenić, a nie napowietrzać. To zasadnicza różnica. Sprawdźmy skuteczne sposoby na jedno i drugie.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o akwarium.
Napowietrzanie i akwarystyka
Napowietrzanie wody to tradycja tak stara, jak sama akwarystyka. Pierwsze filtry puszczały bąbelki i „przewietrzały” akwarium. To dobrze ujęte, bo ten sposób filtracji był mało wydajny i trzeba było wielkiego kubła, żeby oczyścić wodę w akwarium z rybami.
Czasy się zmieniły i silnik w filtrze to norma. Już nie musimy polegać na bąbelkach jako sile napędzającej wodę i przemieszczającej ją poprzez różne wkłady filtracyjne. Wydawałoby się, że epoka napowietrzaczy minęła, ale nic bardziej mylnego. Nadal są popularne i szeroko stosowane.
Zastanówmy się, czy pompka, która napowietrza wodę, to dla nas niepotrzebny gadżet. Warto wiedzieć, co konkretnie nam daje. Może są też inne sposoby na utrzymanie akwarium w dobrej kondycji.
Skutecznie natlenić akwarium
Sposoby na dotlenianie
Napowietrzanie wody daje bąbelki. Mniejsze, większe, ale zawsze. Wielu akwarystom się to po prostu podoba. Wtedy warto zainwestować w napowietrzacz wyższą kwotę, szczególnie jeżeli akwarium ma być w sypialni. Droższa pompka nie będzie hałasowała przy pracy.
Podłączamy do niej wężyk, który wprowadzamy do akwarium. Warto założyć na wężyku tak zwany zawór przeciw zwrotny. To taka plastikowa tuba z dwiema końcówkami, do których podłączamy wężyk. Kierunek montażu jest bardzo ważny! Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy montujemy dobrze, podmuchajmy do wężyka w kierunku, w jakim ma płynąć powietrze z pompki – jeżeli będzie opór, załóżmy go odwrotnie.
Na końcu wężyka (tego, który jest w akwarium) możemy założyć kamień napowietrzający lub listwę. Są także elastyczne kurtyny, które możemy wyginać w dowolny sposób. Każdy element w akwarium warto przymocować, żeby przy podłączeniu powietrza lub pracach w zbiorniku taki dyfuzor nam nie wypłynął (najlepszy przykład to lekka kurtyna, która szybko wypływa).
Starajmy się umieścić dyfuzor nad podłożem. Kiedy włożymy go pod żwirek lub położymy na nim, wszystkie odpadki dookoła będą unoszone z wodą. Po dłuższym czasie może to spowodować pojawienie się glonów.
Możemy też napowietrzać wodę przez odpowiednią dyszę zamontowaną na wylocie filtra. To taki daszek zakładany na rurkę wylotową. Jeżeli założymy go na filtrze „daszkiem do dołu”, będzie lepiej natleniał wodę.
Napowietrzanie to nie natlenianie
Ryby nie potrzebują do oddychania bąbelków. Tym bardziej bąbelków powietrza. Za natlenianie wody musi być odpowiedzialny filtr. Jednak nie przez robienie bąbelków, ale przez wprawianie wody w ruch. Tlen potrzebny rybom do oddychania naturalnie powinien mieszać się z wodą na tafli (jeżeli na wodzie jest osad – przyda się skimmer do akwarium). Właśnie taki napowietrzacz jest idealny dla ryb.
Napowietrzanie wody to nie to samo, co dotlenianie. Powietrze zawiera około 80% azotu i 20% tlenu, więc podawanie dużej ilości powietrza z samych bąbelków prędzej przyprawi ryby o chorobę gazową, niż ułatwi im oddychanie. Bąbelki wprowadzają wodę w dodatkowy ruch i właśnie to ma ogromny wpływ na jej dotlenienie.
Jeżeli mamy filtr i jego wylot jest skierowany na taflę wody (może być pod taflą, ale nie skierowany do dołu), a ryby podpływają do tafli i łapią powietrze, to znaczy, że filtr jest za słaby lub w akwarium dzieje się coś niedobrego. Jeżeli będzie w akwarium amoniak lub azotyny, to pora na nowy filtr.
Napowietrzanie wybija z wody dwutlenek węgla. Rybki oddychają tlenem, a rośliny dwutlenkiem węgla. Jeżeli za dużo go wypchniemy, to roślinki będą po prostu rosły wolniej. Nadmierna ilość gazu w wodzie jest niedobra nawet dla ryb! Objawy przesycenia wody gazami nie są ewidentne i mogą być mylone z efektem, jaki daje woda złej jakości. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jaka woda nadaje się do akwarium.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Kiedy dotlenianie działa
To, czy woda w akwarium napowietrza się cały dzień, zależy od nas, jednak zawsze warto mieć pompkę, wężyk i kamień w „zestawie pierwszej pomocy”. Kiedy będziemy widzieli, że w naszym akwarium dzieje się coś złego, napowietrzanie wody zawsze pomaga (kiedy na tafli jest osad, przyda się skimmer do akwarium).
Gdy ryby mają (na przykład) pasożyty skrzeli - mogą podpływać do tafli wody. Także w przypadku nagłego zgnicia dużej ilości roślin (lub ich braku), szczególnie gdy mamy w akwarium wysoką temperaturę, rybkom może zabraknąć tlenu. Wówczas szybko podłączmy napowietrzanie lub wyjmijmy wylot filtra nad powierzchnię wody.
Brak podmiany zawsze może się zdarzyć. Czasami jeden, dwa, a nawet trzy razy. W sytuacji, gdy nie możemy zrobić podmiany, włączmy napowietrzanie. To pewien zawór bezpieczeństwa dla zbiornika, sprawiający, że przeładowana ilość odpadków nie podtruje nam rybek. Oczywiście ten sposób działa krótko - tylko do czasu podmiany!
Pierwotniaki w akwarium
Napowietrzanie a zmętnienie wody
Pierwotniaki w akwarium zjadają zmętnienie wody. Kiedy mamy mętną wodę napowietrzanie niewiele zmieni. Najczęściej zakwity bakterii nie wpływają na zdrowie i sposób oddychania ryb. Zmętnienie można zwalczyć przeczekaniem, a nie napowietrzaniem.
Jeżeli mamy słaby filtr lub mocne przerybienie, napowietrzanie pomoże, ale do następnej podmiany. Niestety trzeba wówczas albo zmniejszyć ilość ryb, albo kupić mocniejszy filtr. Pierwotniaki w akwarium na tym nie zyskają.
Sposoby na kryzys
Nikt nie rodzi się akwarystą. Jeżeli widzimy, że coś nie gra w naszym akwarium, bo na przykład nie mamy filtra, roślin, ryby umierają i generalnie robi się katastrofa, to nie tylko trzeba zainwestować w filtr, ale też napowietrzanie (może być jedno i drugie - dając wylot filtra nad taflę wody – napowietrza taflę). Dzięki temu kupimy sobie czas na wyprowadzenie zbiornika z kłopotów, nie podtruwając za bardzo ryb. Kiedy na tafli jest błyszcząca poświata, warto zaopatrzyć się w skimmer do akwarium.
Bąbelki doskonale sprawdzają się w akwariach bez roślin, gdy mamy pielęgnice z Jeziora Malawi, czy Tanganika. Zastępują rośliny w produkcji tlenu i pomagają rybom w radzeniu sobie z zanieczyszczeniami wody. Oczywiście najlepszy jest filtr, ale w takich akwariach często mamy przerybienie.
Kiedyś bąbelki były niezbędne, a teraz bywają niezastąpione. Nawet w akwariach roślinnych przy przedawkowaniu dwutlenku podłącza się na chwilę napowietrzanie wody, dopóki ryby nie uspokoją oddechu. Warto wiedzieć jakie znaczenie mają bąbelki i na co zwrócić uwagę, żeby zapobiegać, a nie leczyć. Akwarystyka w czasach dawniejszych miała dobry sposób na radzenie sobie ze słabą filtracją przez napowietrzanie.