Labeo (Grubowarg dwubarwny) - informacje, wymagania, hodowla, cena
Labeo to ryba krytycznie zagrożona w naturze. Jakim cudem jest w wielu sklepach akwarystycznych? Po prostu rozmnaża się podobnie jak karaś chiński (goldfish) na skalę przemysłową. Cena zakupu labeo jest niska, ale cena utrzymania w akwarium – bardzo wysoka.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o rybach akwariowych.
Informacje podstawowe o labeo
Epalzeorhynchos bicolor
Labeo to jedna z najładniejszych ryb akwariowych. Jest praktycznie cały czarny, tylko ogon ma czerwony. Intensywność barw jest niesamowita. Czerń jest głęboka i ciemna, a ogon aż błyszczy się rubinowo. Przy dobrych parametrach wody, labeo nabiera błyszczącej zielonkawej poświaty.
Jego rozmiar jest całkiem akceptowalny jak na warunki akwariowe. Maksymalna długość 12 cm to o połowę mniej, niż bocja wspaniała! Labeo wyglądem przypomina rekina. Wysoka spiczasta płetwa grzbietowa dodaje mu charakteru.
Ta ryba akwariowa była niegdyś zaliczana do rodzaju Labeo, ale po wnikliwych badaniach, okazało się, że należy do mało czytelnego rodzaju Epalzeorhynchos. Trochę tu zamieszania, bo jeżeli przyjmiemy, że rodzaj Epalzeorhynchos to po polsku „grubowarg”, wtedy grubowarg syjamski - Crossocheilus langei (kosiarka) przestanie być grubowargiem. Należy bowiem do rodzaju Crossocheilus, a nie Epalzeorhynchos.
Skromny opis środowiska
Z naturalnym środowiskiem grubowarga jest pewien problem, bo przez ostatnie 50 lat udało się odłowić jednego w 2013 roku. To niezwykłe wydarzenie miało miejsce w Rzece Maeklong w Zachodniej Tajlandii. Samotny grubowarg dwubarwny żył sobie w wartkim strumieniu pod wodospadem w zagłębieniach skalnych. (1) Dlatego opis ich zachowania w naturze jest bardzo skromny.
Niegdyś było tych ryb mnóstwo, ale ze względu na masowe odłowy do akwariów, zniszczenie środowiska i postawienie tamy, pozostało zapewne parę sztuk (miejmy nadzieję). Pomimo że wiele źródeł przedstawia przyczyny w tej kolejności, można podejrzewać, że postawienie tamy zahamowało rozmnażanie labeo (nie da się ich rozmnożyć w akwarium).
Lista zagrożonych gatunków podaje, że populacja tych ryb jest nieokreślona. Nikt nie wie, czy jeszcze żyją, ile ich jest i gdzie. Niekiedy naukowcy zostawiają takie informacje dla siebie, bo upublicznienie lokalizacji na pewno by tym populacjom nie pomogło. Trzeba mieć ogromną nadzieję, że tak jest i w tym przypadku. O ironio, labeo zostały wyrzucone z akwariów w okolicy Rio de Janeiro i są tam gatunkiem inwazyjnym!(2).
Labeo to trudna ryba
Cenny skarb Tajlandii
Zatem skąd są nasze Epalzeorhynchos bicolor w akwariach? Wyłącznie z hodowli. A i to nie jest proste, bo przecież nie rozmnażają się w akwariach. Hodowle stosują stymulację hormonalną, żeby ryby się rozmnażały i nie ma to nic wspólnego z naturalnym procesem, który zachodzi w przyrodzie. Podobnie jak ryby migracyjne – na przykład pangi – nie chcą się rozmnażać w niewoli.
W rozmnażaniu labeo przoduje Tajlandia. Rok rocznie setki tysięcy sztuk są eksportowane na cały świat, żebyśmy mogli podziwiać te ryby w naszych akwariach. Jednak, żeby je podziwiać, trzeba poznać ich wymagania.
Jedno jest pewne. Trzeba bardzo wiele poświęcić, żeby mieć labeo w zbiorniku. Szczytem jego wyrozumiałości jest prętnik karłowaty na drugiej stronie zbiornika. Labeo są bardzo popularne w młodości, ale kiedy podrosną, akwaryści zrobią wiele, żeby się ich pozbyć (najlepszy przykład z Rio de Janeiro). Zobaczmy więc do jakich akwariów nadają się te śliczne ryby. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł TOP 10 ryb akwariowych.
Informacje dotyczące utrzymania
Zbiornik musi być dość spory - 120 cm długości, to absolutne minimum. Ryby rzeczne są hiperaktywne. Albo się „wypływają”, albo będą zaczepiać inne ryby w zbiorniku. Skoro rzeka, to przyda się piasek, kamienie, odrobina korzeni i rośliny, które będą mocno osadzone w podłożu.
Wrogiem labeo jest brud i brak tlenu. Im gorsza woda, tym trudniej rybom oddychać. Niezbędny będzie duży wydajny filtr z mocnym wartkim wylotem wody. Idealna będzie deszczownia, która doda tlenu rozpuszczonego w wodzie. Ta ryba musi mieć zakryte akwarium, bo skacze jak szalona!
Rośliny nie powinny za bardzo zacieniać zbiornika, bo grubowarg dwubarwny lubi glony. Nie je ich tak ambitnie, jak kosiarka, ale powinien to być jeden z kluczowych składników jego diety. Bezcenna jest też możliwość grzebania w piasku. Labeo nie powinien być trzymany na grubym lub ostrym żwirze.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Labeo to wredna ryba akwariowa
Skoro Epalzeorhynchos bicolor są małe i śliczne, to podejrzane, że są tak mało popularne. I to jest bardzo słuszna refleksja, bo mają jedną straszną wadę. To skrajni samotnicy. Gryzą się z przedstawicielami swojego gatunku i gonią do wycieńczenia przeciwnika. Z jakimi rybami możemy więc go trzymać?
Nie ma opcji, żeby umieścić z nimi inne ryby przydenne, bo będzie wojna. Kosiarki, bocje, pielęgnice, wszystko musi być usunięte z terenu labeo. Nie bez przyczyny znaleziono tylko jedną sztukę, bo te ryby po prostu lubią być same.
Jeżeli mamy akwarium, które nie jest mniejsze, niż to 120 cm długości, to trzymajmy się zwinnych i szybkich ryb ławicowych. Bystrzyki, świeciki, fantomy, tetry i inne tego typu rodzaje. Nie powinno tam być żadnych małych i spokojnych, a już na pewno nie weloniastych gatunków. Górna część akwarium zostawia większe pole do manewru, więc prętnik karłowaty da radę, byle się nie zapuszczał w okolice dna zbiornika.
Istnieje taka możliwość, że wasze labeo jest z innymi rybami, zachowuje się wzorowo, dostarcza wiele radości i nieustannie żwawo pływa. To znaczy, że nie jest jeszcze dorosłe. Może to mieć też związek z płcią. Niektóre osobniki są bardziej terytorialne, a inne mniej, ale to nie oznacza, że waszemu labeo pewnego dnia nie kliknie głowie tryb pana i władcy zbiornika. Te ryby dożywają przecież 15 lat.
Labeo - opis rozmnażania
Karaś chiński (goldfish) a labeo
Niestety nie da się ich rozmnożyć w akwarium. To znaczy da się, ale do najprostszych zadań to nie należy. Ryby można zacząć mnożyć, gdy osiągną minimum 7 cm. Potrzebujemy zbiornik o wymiarach 60x60x40cm pokryty siatką, żeby ryby nie wyskoczyły.
Do zbiornika wkładamy 10 osobników, a temperaturę utrzymujemy na poziomie 26⁰C. Światło powinno być zapalone przez 14 godzin na dobę. Karmimy je dwa razy dziennie płatkami spiruliny i mrożoną artemią. Na dno wkładamy rurki plastikowe, żeby ryby mogły się chować i wysypujemy piasek.
Następnie podajemy hormony w seriach zastrzyków domięśniowych, czekamy na owulację i ryby się rozmnażają. Tak to się przynajmniej robi na skalę przemysłową (3). W warunkach domowych raczej nie będziemy robić miksów hormonalnych i wstrzykiwać tym biednym rybom. Co ciekawe karaś chiński (goldfish) rozmnażany jest poprzez podanie podobnych środków.
Wysoka cena labeo
Jak widać historia labeo ma w sobie odrobinę goryczy i smutku. Zostały przetrzebione w naturze, żeby trafić do przerybionych (według ich standardów) akwariów i rzadko kiedy dożywają 15 lat. Jak widać, piękno kusi, ale czasami warto zastanowić się nad zakupem.
Grubowarg dwubarwny kosztuje 8 zł. Bardzo niewiele jak na rybę skrajnie zagrożoną wyginięciem. To nie cena ma największe znaczenie, ale uszanowanie jej specyficznego charakteru, środowiska i tego, że możemy ją jeszcze podziwiać. Musimy zdecydować, czy chcemy tłoku, czy tylko prętnik karłowaty na górę, a na dół labeo.
Ta ryba akwariowa może być trzymana w zbiorniku domowym, ale pod pewnymi warunkami, bo wymagania ma spore. Wszelkie informacje, jakie są nam potrzebne do zrobienia idealnego akwarium, mamy na wyciągnięcie ręki. Skorzystajmy z nich i cieszmy się tą piękną rybą przez następne 15 lat.
(1) Kulabtong, Sitthi, et al. "Rediscovery of the critically endangered cyprinid fish Epalzeorhynchos bicolor (Smith, 1931) from West Thailand (Cypriniformes, Cyprinidae)." Biodiversity Journal 5.2 (2014): 371-373.
(2) André Lincoln Barroso de Magalhães, MSc, Pedro Américo de Carvalho MSc, Occurrence of exotic ornamental fish in streams in the states of Minas Gerais and Rio de Janeiro, Brazil, Natureza & Conservação - vol. 5 - n.2 - October 2007 - pp. 124-129
(3) da Silva Henriques, Lia Gomes. "Induction of gonadal growth/maturation in the ornamental fishes Epalzeorhynchos bicolor and Carassius auratus and stereological validation in C. auratus of histological grading systems for assessing the ovary and testis statuses." (2016).