Kirysek – charakterystyka, wymagania, zdjęcia, porady
Kirysek to ryba, która w domowych zbiornikach wodnych cieszy się bardzo dużą popularnością. Wielu akwarystów zajmuje się ich hodowlą hobbystycznie, bo wymagania ryb nie są aż tak duże. Jakie są rodzaje kirysków, a także ich cena? Jak wygląda hodowla i rozmnażanie kirysów? Oto najważniejsze informacje dotyczące kirysków.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o akwarystyce.
Kirysek – odmiany i ważne informacje o rybach
Opis wyglądu kirysów
Kirysy zamieszkują tereny Ameryki Południowej, więc pływają w wodach Parany, Orinoko i Amazonii. Przeróżne gatunki kirysów żyją jednak nie tylko w ogromnych rzekach, ale też w wodach stojących – np. w jeziorze, rozlewisku, stawie czy leśnym strumyczku. Nowe gatunki kirysów są ciągle odkrywane przez naukowców (np. albinos) i bardzo różnią się od siebie, choć niektóre rodzaje mają dość podobne cechy charakterystyczne.
Kirys to ryba, która jest niewielka – zazwyczaj mierzy ok. 3,5-7 centymetrów. Mówi się, że kirys ma kształt maczugowaty. Jeżeli stanie się przy akwarium i spojrzy na rybę z profilu, będzie można dostrzec stromą linię, która łączy pyszczek ryby z płetwą grzbietową. Ryby te są albo dość okrągłe, albo mniej krępe. Jednak przyznać trzeba, że wszystkie te akwariowe rybki mają bardzo piękne i urozmaicone ubarwienie. Co ciekawe, ich ciało pokryte jest też płytkami, które przylegają do siebie dachówkowo – warstwa przy warstwie.
Kirysek ma krótki wąsik oraz niezbyt dużą płetwę ogonową. Warto wspomnieć również o tym, że wąsiki ryb ułatwiają im szukanie pokarmu – zwłaszcza, kiedy znajdzie się on na dnie zbiornika wodnego. Wróćmy jeszcze na chwilę do wzrostu kirysków. Zależny jest on od tego, jakie rodzaje kirysów opisujemy. W tym przypadku, ryby będą różniły się od siebie, o czym zaraz dokładniej opowiemy. Należy pamiętać, że wielkość ryb pozwala na rozpoznanie samic i samców (u samic płetwa grzbietowa jest nawet dwa razy dłuższa, niż u samic). Kirysek dojrzałość płciową osiąga ok. roku.
Odmiany kirysków. Jakie są popularne rodzaje kirysów?
Hodowla kirysów często skupia się na ich jednym, określonym rodzaju. W sklepach akwarystycznych najczęściej spotkać można następujące odmiany kirysów:
- Kirysek niebieski – jest to ryba zamieszkująca wody Brazylii. Długość ciała rybek to ok. 5-7 cm. Tym, co wyróżnia rybę, jest nieco brunatna płetwa. Jako że kirysek niebieski jest bardzo pięknie ubarwiony, doskonale komponuje się swoim niebieskawym odcieniem z ciemnym podłożem w akwarium. Jeżeli chcesz je rozmnażać weź pod uwagę, że niebieskie odmiany kirysków są mniej płodne, niż pozostałe.
- Kirysek pstry – to ryba pochodząca podobnie, jak kirys niebieski, z okolic Brazylii. Jego ciało często osiąga ok. 7 cm długości. Ciało tego rodzaju kirysków ma metaliczny połysk, o barwie żółto-szaro-zielonej. Na płetwach niektórych osobników można dostrzec też małe plamy. Samiec kiryska pstrego jest mniejszy niż samica.
- Kirysek spiżowy – kiryski te zamieszkują Amerykę Południową, a dokładnie wody Wenezueli i Argentyny. Wzrostem zbliżone są do kirysków pstrych. Jednak, w przeciwieństwie do innych kirysów, spiżowy ma bardziej wygrzbieconą sylwetkę. Kirys spiżowy ma barwę szarobrunatną, zmieszaną z żółtym. Bardzo szybko można rozróżnić spiżowego samca od samicy – jest on zdecydowanie smuklejszy. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o rybkach polecanych do akwarium.
- Kirysek strumieniowy – ryba pochodzi z wód brazylijskich i peruwiańskich. Najczęściej mierzy ok. 5-7 cm i wyróżnia się żółto-pomarańczowym ubarwieniem. Przez to, że ma też nieco szarawy nalot, czasami ciężko jest kiryska odróżnić od kamyka. W przeciwieństwie do niektórych ryb (np. razbora galaxy albo zbrojnik niebieski), ikra nie jest pożerana przez kiryski strumieniowe.
- Kirysek tygrysi – to jeden z najbardziej popularnych kirysków, które można hodować w akwarium. Pływa on w wodach Kolumbii, Ekwadoru i Peru. Cechuje się srebrzystym ubarwieniem w czarne kropki oraz paskami. Ma też większą, czarną plamę na płetwie grzbietowej. Kirys tygrysi, zwany też lamparcim, ma najdłuższy ze wszystkich kirysków pyszczek.
- Kirysek albinos – zamieszkuje wody Amazonki na terenie Brazylii i dorasta do ok. 6 cm. Cechuje się biało-różowym ubarwieniem, które połyskuje. Jego tęczówka oka jest całkowicie czerwona, a łuski nachodzą na siebie – właśnie przez to kirysek przypomina rybę z pancerzem. Samice są większe i szersze od samców, a dodatkowo płetwa grzbietowa samców jest wyższa i ostro zakończona.
Cena kirysów zależeć będzie głównie od tego, czy są rzadkim czy bardziej popularnym okazem. Dodatkowo, kwota będzie też zależna od wielkości ryby i decyzji hodowli bądź sklepu akwarystycznego. Z reguły większe osobniki będą o wiele droższe niż małe kiryski.
Kiryski akwariowe – opis hodowli i wymagań ryb
Jakie akwarium dla kiryska?
Jak już wspominaliśmy, ryby te w naturze zamieszkują często wody stojące, np. bagna i stawy. Ich wymagania nie są wielkie, więc wcale nie będziesz potrzebować ogromnego akwarium, by je hodować. W zupełności powinien wystarczyć kilkudziesięciolitrowy zbiornik, w którym pielęgnować będziesz swoje rybki. Na samym początku warto nadmienić, że nie powinno się wlewać do niego zbyt wiele wody. Jeżeli zaś chodzi o podłoże najlepiej, by był to drobnoziarnisty piasek – kiryski chętnie przeszukują go w celu znalezienia pożywienia. Koniecznie przykryj akwarium pokrywą, by kiryski nie wyskoczyły. Zapewnij im również dobre oświetlenie, które nie będzie bardzo silne.
Jeżeli chodzi o rośliny do akwarium istotne jest, by miały one duże liście. Kiryski bardzo chętnie przyczepiają się również do rosochatych korzeni. W przypadku hodowania samych kirysków, nie wsadzaj jednak do akwarium za wiele zieleni, zwłaszcza pływającej. Kirysek potrzebuje czerpać wodę z nad powierzchni wody, więc powinien mieć w zbiorniku wodnym miejsce, by w ogóle móc to zrobić. Warto pamiętać również o tym, by w zbiorniku wodnym znalazły się liczne kryjówki dla kirysków, jak korzenie i kamienie.
Bardzo ważne jest, by akwarium oczyszczać z różnych zabrudzeń, jak fekalia czy resztki pokarmu, których ryby nie zjadły. Warto też pozbywać się mułu z dna – ryby często przekopują podłoże i wznoszą muł do góry. Niestety, ale nie nadaje to zbyt efektownego wyglądu roślinom i ceramicznym ozdobom. Możesz skorzystać np. z filtra zewnętrznego, który będzie miał kilka rodzajów wkładów filtracyjnych. Dobrze pamiętać również o tym, że grzałka nie będzie koniecznie potrzebna tam, gdzie jest ciepło w pomieszczeniu. Idealna temperatura do pielęgnowania kirysków to bowiem ok. 19-21 st. Co do twardości wody, powinna ona mieć ok. 2-12 GH.
Kto zamieszkać może z kiryskami? Najlepiej kiryski tego samego gatunku (ok. 6-8 sztuk). Dzięki temu, będziesz mógł bez problemu dopasować akwarium pod wymagania swoich ryb. Dodatkowo, kiryski w swoim towarzystwie będą bardziej śmiałe i więcej będą się też poruszać po akwarium. Dla jednego kiryska, długość ściany akwarium powinna liczyć ok. 80-120 cm (zależy od wielkości ryby). Oczywiście, w akwarium towarzyskim kirysy również będą wyglądały przepięknie – zwłaszcza, że większość ryb pływa w wyższych partiach wody w akwarium, a kiryski po dnie. Kiryski nie zaliczają się do ryb agresywnych. Będą więc świetnie wyglądać pływając z rybami takimi, jak np. razbora galaxy.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Czym karmić kiryski w akwarium?
Błędnym myśleniem jest, że kiryski odżywiają się tylko tym, co spadnie na dno. Niestety, ale resztki pokarmowe nie są im w stanie zapewnić zdrowego życia. Jeżeli nie dasz im odpowiedniego pokarmu w formie zarówno żywej, jak i suchej czy mrożonej, kiryski będą chorować i krócej żyć. Pokarm, który zalecany jest do podawania kiryskom, to:
- chude oskrobane mięso,
- larwy muchówek,
- rureczniki,
- larwy solowca,
- sałata,
- parzone płatki owsiane.
Najlepiej będzie karmić kirysy wieczorową porą, kiedy inne ryby pójdą spać. Wówczas większa szansa będzie, że kirysy zjedzą przeznaczoną dla nich karmę, a inne rodzaje ryb nie będą jej wyjadać kiryskom. Młode kiryski powinno się karmić rozdrobnionym żółtkiem oraz pokarmem przeznaczonym dla narybku.
Rozmnażanie kirysków w akwarium domowym
Wbrew pozorom, to wcale nie jest taki skomplikowany proces. Do akwarium lęgowego powinno się przenieść ok. 6 osobników (najlepiej do zbiornika ok. 30 litrowego). Musi być jednak więcej samców niż samic. Podczas tarła woda powinna zostać częściowo podmieniona, a temperatura doprowadzona do ok. 27 st. C. Masz kłopot z rozróżnieniem samic od samców? Samce będą nieco mniejsze, a ich płetwa grzbietowa wyższa i z kolcami. Samice są zdecydowanie okrąglejsze od samców.
Bez problemu zaobserwować możesz proces tarła, ponieważ kiryski nie należą do szczególnie wstydliwego gatunku ryb. Samiec, po „bieganinie” za partnerką, będzie odpoczywał w bezruchu, a samica podpłynie do niego, dokładnie do linii brzusznej. Kiedy razem utworzą literkę „T”, ikra zostanie złożona przez samicę do płetwy brzusznej. Samiec wówczas wydzieli nasienie, a samiczka je złapie. Nasienie powędruje przez przewód pokarmowy i otwór analny, a później wyląduje w koszyku jaja. Później samica wybierze miejsce, żeby przyczepić ikrę do podłoża.
Warto będzie zaopiekować się ikrą i przenieść ją do osobnego akwarium. Powinieneś jednak zapewnić ikrze idealnie czystą wodę – robiąc codzienne podmianki wody. Warto tez używać środków, które zabezpieczą ikrę przed pleśnią (np. korzystając z pompy z filtrem). Nie zostawiaj ikry pod żadnym pozorem w akwarium, w którym pływają inne ryby – niestety, ale na pewno zostanie ona wówczas pożarta przez pływające tam osobniki.