Jak zwalczać pierwotniaki w akwarium? TOP 4 skuteczne sposoby
Dlaczego męczymy się z mętną, mleczną wodą w akwarium, a ona powraca? Czy zrobimy podmianę, czy nie, mgła zostaje. Wyłączamy światło i włączamy ponownie, a zmętnienie wraca ze zdwojoną siłą! Jest na to sposób. I to niezawodny.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pasożytach.
Pierwotniaki w akwarium
To nie pierwotniaki w akwarium są winowajcą. Zmętnienie powstaje, gdy namnożą się bakterie (1). To one są główną przyczyną naszych problemów. Teraz nasuwa się oczywista refleksja – należy je wybić. Wkracza wówczas preparat na glony, na zmętnienie, bakterie i woda utleniona.
Niestety (a raczej na szczęście) zwalczanie bakterii nie ma sensu… trzeba wymyśleć coś innego. W krótszym czasie występowania, te bakterie nie szkodzą (pomimo że nie wyglądają najlepiej). Nie pochodzą też od nich żadne choroby ryb akwariowych.
Bakterie były, są i będą. Musimy się z nimi pogodzić. Jak zaczniemy z nimi walczyć, to powrócą w większych ilościach. Nie możemy mieć w akwarium sterylnej wody. To by było szkodliwe dla wszystkiego, co się w nim znajduje!
Jak już koniecznie teraz, w tej chwili, trzeba pozbyć się zmętnienia, to wystarczy dolać do wody Aquaclar (Zoolek) lub Clarity (Seachem). Dostępne w każdym (może prawie każdym) sklepie zoologicznym. Wszystkie zawiesiny zbije w większe cząsteczki i wessie do filtra. Każdy środek stosujmy wtedy, gdy wiemy, skąd to zmętnienie się wzięło. Problem polega bowiem na tym, że nasze mleko, to dopiero czubek góry lodowej.
Trzeba zwalczać i zapobiegać
Tak wyglądają prawdziwi wrogowie
Za tym mlekiem, które widzimy gołym okiem, chowa się brud (to znaczy nie do końca, bo to materia organiczna, ale brud łatwiej sobie wyobrazimy). Ten właśnie brud mamy w akwarium. To odpadnięty listek od rośliny, kupka rybia, a nawet ślimacza, mocz rybek, korzonek włożony do wody i wiele innych rzeczy, które się w nim znajdują (2).
Ten brud może być widoczny gołym okiem lub nie. Jego wielkimi fanami są pożyteczne bakterie, które mamy w filtrze. One właśnie wyłapują brud z wody i zjadają. Jeżeli ich zabraknie, to inne bakterie, te, które robią mleko, zastępują je w brudnej robocie. Im więcej roboty, tym większe mleko.
Kiedy dodamy preparat, mleko zniknie. Problem w tym, że brud zostanie i kto go zje? Oczywiście bakterie, które znowu zaczną harcować. I tu pozostaje nam kwestia szczęścia, czy to będą te od mleka, czy te od filtra. Spójrzmy lepiej, jak wybrnąć z tego mętnego koła.
Woda utleniona nie usuwa brudu
Trzeba za wszelką cenę zapobiegać brudowi. Jeżeli zakładamy akwarium, to nie napakujmy do niego ryb, roślin, korzeni i wszystkich innych rzeczy po samo oświetlenie. Niech ono sobie ze spokojem dojrzewa, a w miarę upływu czasu (około 2 tygodni w zbiorniku do 100l) możemy dokładać ryb, roślin, zamków i czaszek. Oczywiście w akwarium aranżacyjnym wszystko jest włożone od razu. Ono podlega pod te same zasady, więc ryby do takiego zbiornika wpuszczamy dopiero po miesiącu i to parę sztuk!
Jak już wiadomo, brud jest częściowo zjadany przez bakterie w filtrze. Dajmy im czas, żeby się namnożyły. Możemy kupić pożywki dla bakterii i wlać do wody. Zwiększy to nasze szanse, na bezbolesny start. Jeżeli już mamy zmętnienie wody, to wystarczy je przeczekać (gwałtowne nieprzemyślane manewry zawsze szkodzą akwarium). Z biegiem czasu namnożą się tam mikro drapieżniki, które wyjedzą bakterie robiące mleczną wodę – będzie to bardzo ekonomiczne i ekologiczne zwalczanie problemu (3).
Bakterie mogą powstawać w wodzie niezależnie od tego, skąd ta woda pochodzi. Czy to deszczówka, czy głębinowa, czy mineralna. Jednak na wodzie zmineralizowanej jest większa szansa na zmętnienie niż na demineralizowanej(4). Ta różnica nie ma tak dużego znaczenia, jak DOC, czyli ilość brudu w zbiorniku. Ten brud daje bakteriom węgiel, który jest kluczowym składnikiem w budowie ich komórki (5). Jeżeli chcemy pozbyć się tych bakterii, ograniczmy im jedzenie.
Jeżeli zmętnienie wystąpiło, to najlepiej nie róbmy gwałtownych zmian w akwarium, a już na pewno nie czyśćmy gruntownie filtra. Chyba że jego stan jest taki, że prawie nie pompuje wody. Odessijmy brud z podłoża, ale nie wymieniajmy więcej, niż 50% wody. Po tygodniu znowu podmiana i za dwa tygodnie następna. W związku z tym, że okresowe zmętnienia nie szkodzą rybom (mimo że wyglądają groźnie), lepiej zapobiegać przyszłym, niż walczyć z zastanym. Sprawdź także ten artykuł na temat mętnej wody w akwarium.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Choroby ryb akwariowych
Czasami mówi się o biologii zbiornika. Bakterie bowiem, to nasi ogromni sojusznicy. Pamiętajmy, że dzięki nim amoniak (NH3/4) zmieniany jest na azotany (NO3). Dlatego rybki nie trują się moczem, który wydalają. Na bakteriach ta biologia się nie kończy. Mamy też w akwarium ameby, orzęski, wiciowce i piękne słonecznice. Tych organizmów nie widzimy gołym okiem, a jest ich całe mnóstwo i to od nich zależy, czy nasze ryby są zdrowe.
Choroby ryb akwariowych, szczególnie te bakteryjne, nie pojawiają się w akwarium dlatego, że coś obcego zaatakowało nasze ryby. To, co zabija nasze ryby, już tam dawno było. Choroby ryb najczęściej są spowodowane niekorzystnymi zmianami w środowisku. Gdybyśmy zbadali wodę w jeziorze, włos by nam się zjeżył na głowie, ile jest tam bakterii potencjalnie groźnych dla ryb. Nikt też nie będzie miał zamiaru pozbywać się owych bakterii.
Żaden środek nie sprawi, że będziemy mieli zdrowe ryby, jeżeli nie zrobimy podmiany, nie damy dobrej karmy, która nie brudzi mocno wody i nie będziemy mieli zestresowanych ryb. Okresowe zmętnienie wody jest niegroźne, o ile wiemy, od czego powstało i co zrobić, żeby trwale zniknęło.
Cudowny preparat to gałęzatka kulista
Kiedy zakładamy akwarium, musimy liczyć się z tym, że jego biologia będzie spójnym elementem życia w zbiorniku. To, że jej nie widzimy, nie oznacza, że jest nieważna i możemy ją zabić lub zredukować. W szczególnych przypadkach zastosujmy środek na glony lub jakikolwiek inny preparat (może niekoniecznie woda utleniona), ale zawsze z umiarem i nie na stałe.
Do modyfikacji tego, co pływa w wodzie, najlepiej nadaje się roślina, mech, gałęzatka kulista lub korzeń. One dają cały kosmos nowych powierzchni i wartości odżywczych dla różnych organizmów stabilizujących nasz zbiornik. Wszystko, co je zabija, tworzy pustkę i nie wiemy, co ją wypełni.
Powstaje ryzyko, że będzie to coś gorszego, niż mieliśmy dotychczas i możemy mieć ciężkie chwile, zanim uda nam się na nowo ustabilizować wodę. Otoczone złą sławą pierwotniaki w akwarium są tutaj najmniej winne, bo to właśnie one powodują, że zwalczanie zmętnienia jest dla nas łatwiejsze i nie ma najmniejszego powodu ich zabijać.
- William F McCoy, Betty H Olson, Relationship among turbidity, particle counts and bacteriological quality within water distribution lines, Water Research, Volume 20, Issue 8, 1986, Pages 1023-1029, ISSN 0043-1354, https://doi.org/10.1016/0043-1354(86)90045-X. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/004313548690045X)
- Lapteva NA. Vidovoĭ sostav geterotrofnykh bakteriĭ v vode Rybinskogo vodokhranilishcha [Species composition of heterotrophic bacteria in the water of the Rybinek reservoir]. Mikrobiologiia. 1977 May-Jun;46(3):570-7. Russian. PMID: 142898.
- Kammerlander B, Koinig KA, Rott E, Sommaruga R, Tartarotti B, Trattner F, Sonntag B. Ciliate community structure and interactions within the planktonic food web in two alpine lakes of contrasting transparency. Freshw Biol. 2016 Nov;61(11):1950-1965. doi: 10.1111/fwb.12828. Epub 2016 Oct 6. PMID: 27840457; PMCID: PMC5082529.
- Shahryari A, Nikaeen M, Hatamzadeh M, Vahid Dastjerdi M, Hassanzadeh A. Evaluation of Bacteriological and Chemical Quality of Dialysis Water and Fluid in Isfahan, Central Iran. Iran J Public Health. 2016 May;45(5):650-6. PMID: 27398338; PMCID: PMC4935709.
- Kenneth Todar, PhD “Nutrition and Growth of Bacteria (page 1)” (Table 1) Online Textbook of Bacteriology http://textbookofbacteriology.net/nutgro.html