Garra rufa (Brzana ssąca) - opis, wymagania, rozmnażanie, porady
Garra rufa to ryba o niewiadomym wyglądzie i dużej popularności. Mimo tego, że jest szara i podobna do kosiarki, to bywa coraz częściej widywana w akwariach. Jeżeli chcemy ją mieć u siebie, to już zacznijmy obsadzać zbiornik glonami.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o karpiowatych.
Ryba Garra rufa i spa
Kosmetyczna kosiarka
Garra rufa to ryba podobna do kosiarki. Podobieństwo wynika ze środowiska, w jakim żyją te ryby. Często budowa ciała i przystosowanie do pobierania konkretnego rodzaju pożywienia powoduje, że gatunki mają wzajemne podobieństwa, pomimo tego, że należą raczej do dalszej, a nie bliższej rodziny.
Nazwa zwyczajowa Garra rufa to brzana ssąca lub cudak kamienny. Jest też wiele innych ryb w tym rodzaju, więc skąd popularność akurat taką małą 12-centymetrową szarą rybą? Zyskała ona sławę jako pomoc w radzeniu sobie z objawami różnych chorób skóry. Jednak ryby obgryzające stopy to osobliwe remedium na łuszczycę.
W okolicach występowania Garra rufa powstały ośrodki lecznicze i spa, gdzie ryby wykorzystywane są do skubania martwej części naskórka. Turcja, Syria, Jordan czy Izrael mogą cieszyć się tym stworzeniem w lokalnych rzekach. Do nas przywędrowała bardziej ze względu na właściwości peelingujące i oczyszczające niż estetyczne.
Garra rufa jedzą naskórek
To, że ryby jedzą naskórek (martwy), brzmi trochę groźnie, ale faktycznie paszcza garra rufa jest nieprawdopodobna w budowie. Sam środek to coś, co ma właściwości trochę tarki, a trochę gumy. To takie drobniutkie delikatne wypukłości, które zbierają glony, jak wycieraczka wodę z szyby.
Te małe wypustki są okolone większymi i dłuższymi wyrostkami, które nie są ostre, ale przez mocniejsze pocieranie doskonale przesuwają w stronę paszczy detrytus i wstępnie usuwają większe elementy, a pozostawiają i „poluzowują” drobniejsze (1).
Samo działanie pyska brzany ssącej jest faktycznie genialne, ale niemożliwe do zdezynfekowania. Jak wiemy sterylność to ważny element każdego zabiegu leczniczego czy pielęgnacyjnego. Tak więc na łuszczycę, czy trądzik można zrobić zabiegi oczyszczające i peelingujące nie angażując w to tych glonożernych ryb, jednak jeżeli ktoś chce, to może spróbować.
Ryby obgryzające wszystko
Warunki rzeczne
Garra rufa to zdecydowanie nie są ryby głębinowe. Potrzebują dużo tlenu i mocnego prądu wody. Wówczas w akwarium czują się doskonale i śmigają jak na ryby rzeczne przystało. Dlatego akwarium powinno być tak długie, jak tylko może być. 120 cm to minimum, poza tym warto umieścić nad nim pokrywę lub nakryć szybą, bo ta ryba potrafi się wspinać!
Mniejsze i większe wodospady to dla niej żaden problem więc i z naszą szybą w akwarium sobie poradzi. Dzięki przyssawce na brzuchu brzana ssąca może się wdrapać nawet na najbardziej śliską powierzchnię(2).
Ta rybka nie musi mieć grzałki, bo woda o temperaturze 20⁰C jej w zupełności odpowiada. Jako wystrój doskonale sprawdzą się kamienie i korzenie. Jako podłoże obowiązkowo powinien być piasek, bo uwielbiają go przekopywać w poszukiwaniu pyszności. Czerpią też z niego dodatkowe składniki diety, które są bardzo ważne do prawidłowego odżywiania (3). Tak więc ryby głębinowe to praktycznie przeciwieństwo Garra rufa.
Ryby jedzące glony
Odnośnie diety, to Garra rufa stawia dość wysoko poprzeczkę. Nie dlatego, że nie chce jeść. Bardziej ze względu na to, że powinna jeść dużo, ale mało kalorycznych pokarmów. Obowiązkowe są dodatkowe płatki z glonami. Uwielbiają je i jeżeli dysponujemy takimi w formie pelletu, czy tabletek, to warto im podawać.
Także można akwarium umieścić przy oknie, żeby zarastało glonami, które ryby będą zjadały ze smakiem. Także warto zadbać o to, żeby rozwijały się okrzemki. Miękkie korzenie o łuszczącej się wierzchniej części będą doskonałym uzupełnieniem wystroju i dodatkowym bufetem. Ryby jedzące glony często wymagają osobnego pustego zbiornika, gdzie tylko „uprawiamy” zielone nitki.
Jednak pilnujmy tego, żeby woda nie była za bardzo napakowana NO3, bo cudak kamienny lubi glony, ale nie lubi brudnej wody. Na naszą ogromną korzyść działa fakt, że woda kranowa jest dla tych ryb bardzo dobra. Naturalnie zajmują stanowiska, gdzie rzeki też są mocno zmineralizowane. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat hodowli kiryska pstrego?
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Cudak i kirysek spiżowy
Towarzystwo dla garra rufa może być zróżnicowane, o ile nie zajmuje dennej części zbiornika. Tak spokojne rybki, jak kirysek spiżowy będą tam miały ciężkie życie, bo cudak kamienny lubi przepychać się z sąsiadami. Kiedy są to przedstawiciele własnego gatunku, to kończy się na ustaleniu terenu. Jeżeli trafi na spokojną rybę, to może ją pogonić.
Górną partię zbiornika mogą zajmować brzanki, kardynałki, ślicznotki tęczowe, czy danio. Dla nich niższa temperatura nie będzie problemem, a dość mocny prąd wody i dobre natlenienie na pewno wpłynie korzystnie na stan zdrowia i kondycję.
Cena Garra rufa nie jest wysoka, bo to około 5 zł za sztukę. Stają się coraz bardziej popularne i rynek akwarystyczny nie jest tu bezczynny. Co prawda rozmnażanie tych ryb jest problematyczne, ale w dobie „przemysłowej” produkcji ryb z pomocą hormonów nie stanowi to większej przeszkody w ich masowej hodowli. Skoro cena jest niska, to i hodowla nie nastręcza większych problemów.
Ryba dla konesera
Tajemnica Garra rufa
Wydaje się, że zakup Garra rufa jest bardzo prosty i wystarczy udać się do najbliższego sklepu. Niestety tak do końca nikt nie wie, czym właściwie jest cudak kamienny. W zależności od miejsca występowania osobniki mogą się od siebie dość znacznie różnić.
Mają różne kolory, kształty i zachowanie. To długi proces dostosowywania się do warunków panujących w danym miejscu. Garra rufa z Eufratu będzie inna niż ta z Jordanu. A o tym doskonale wiedzą ci, którzy się tymi rybami zajmują.
Cały czas nieustająco trwają badania nad całą grupą ryb Garra i określane są genetyczne pokrewieństwa, cechy i specyfika osobników występujących w poszczególnych rzekach. Jeszcze daleka droga do ustalenia całości obrazu, więc musimy się z tym pogodzić, że dostaniemy po prostu rybę z grupy Garra, oby nie Zuojiangia jingxiensis, której osoba postronna praktycznie nie odróżni.
Morze Martwe i martwy naskórek
Z tego faktu fenomenalnie korzystają ośrodki, między innymi tureckie, gdzie wykorzystuje się rybki Garra. Tam od ponad 200 lat istnieją źródła, gdzie nie tylko woda ma lecznicze właściwości. Do każdego zbiornika dopasowane są bowiem odpowiednie gatunki ryb.
Jedne są w chłodniejszej, bardziej miękkiej wodzie, a inne w gorącej i bardzo twardej. Także okolice Morza Martwego są cudownym miejscem na kurację ze względu na właściwości tamtejszej wody. Musi iść za tym wiedza, a aktualnie też badania, które nieustannie są prowadzone przez takie ośrodki.
Różne ryby mają dobroczynny wpływ na nasze zdrowie, a nawet nie mamy o tym pojęcia. Nawet ryby głębinowe dostarczają substancji wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym. Najlepsza właściwość ryb i to niezależnie od tego, do jakiego gatunku należą, jest taka, że gdy usiądziemy przed akwarium i popatrzymy na nie jakiś czas, to zapominamy o problemach i troskach.
(1) Teimori, Azad, Hamid Reza Esmaeili, and Talat Hojat Ansari. "Micro-structure consideration of the adhesive organ in doctor Fish, Garra rufa (Teleostei; Cyprinidae) from the Persian Gulf Basin." Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 11.3 (2011).
(2) Pazira, Abdol-Rahim, Saeid Moghdani, and Farshad Ghanbari. "Age structure and growth of the Garra rufa (Cyprinidae), in southern Iran." International Journal of Biosciences 3.12 (2013): 115-119.
(3) Demirci, Sevil, Sukran Yalcin Ozdilek, and Emrah Simsek. "Study on nutrition characteristics of Garra rufa on the River ASI." FEB-FRESENIUS ENVIRONMENTAL BULLETIN (2016): 5999.