Filtr RO do akwarium - opis, działanie, porady akwarystów
Filtr odwróconej osmozy to nie to samo, co filtr akwarystyczny przyłączany lub wkładany do akwarium (np. Eheim). Sprawdźmy więc, co to jest i jak stosuje się osmozę. Może będzie przydatna do naszego zbiornika, nawet jeżeli mamy ceramiczne ozdoby w akwarium.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o filtrach do akwarium.
RO jak napowietrzanie wody
Podstawy filtracji RO
Filtr RO do akwarium (filtr odwróconej osmozy) to zupełnie coś innego niż filtr akwariowy. Mimo że filtr RO jest związany z utrzymaniem akwarium, nie instaluje się go najczęściej przy zbiorniku, ale przy ujęciu wody. Instalacja RO wymaga bowiem włączania i wyłączania dopływu wody o dość wysokim ciśnieniu.
Filtr RO ma za zadanie oczyszczenie wody. Przez bardzo drobną powłokę przedostaje się wyłącznie woda, a wszelkie drobinki, które są w niej zawieszone, zostają przed membraną. Nazwa filtra pochodzi od angielskich słów Reverse Osmosis, czyli odwrócona osmoza.
Osmoza zwykła jest jak stosowanie soku zagęszczonego. Jeżeli dolejemy go do wody, to równo się w niej „rozprowadzi” z gęstego na rozrzedzony. Odwrócenie osmozy polega na tym, że tłoczymy syrop przez płytkę, a z jej drugiej strony otrzymujemy czystą wodę.
RO a ozdoby do akwarium
Filtr RO nie jest niezbędny w akwarystyce (podobnie jak napowietrzanie wody przez bąbelki). Wszystko zależy od tego, jakie mamy potrzeby odnośnie wody w akwarium. Jeżeli chcemy uprawiać toninę belem i hodować neony z Amazonki, to woda o niskiej twardości będzie potrzebna.
Gdy mamy zbiornik towarzyski z różnymi gatunkami ryb, ceramiczne ozdoby do akwarium i posadzone zwartki lub żabienice, to specjalne przygotowanie wody nie jest potrzebne. Roślinki i ryby sobie bez niej doskonale poradzą. Akwarystyka to nie tylko jasne akwaria optiwhite napakowane roślinami (a przy okazji wysoka cena utrzymania).
Co ważniejsze – sam akwarysta sobie łatwiej poradzi z kranówką. Można powiedzieć, że posiadanie akwarium z wodą z RO rodzi korzyści, ale też obowiązki. Woda kranowa ma bardzo stabilne parametry, a woda demineralizowana przyjmuje wszystko bardzo chętnie i stosowanie nawozów daje lepsze efekty, ale zanieczyszczanie wody przez ryby może szybciej położyć zbiornik.
Działanie RO
Demineralizacja a jony wody
Woda po przepuszczeniu przez membranę RO jest demineralizowana. Kiedy kupujemy wodę mineralną, na etykiecie są podane różne jony w niej występujące. Są bardzo korzystne dla naszego zdrowia i nie powinniśmy się ich pozbywać.
Jak wiemy, woda może być różna. Na bagnach będzie inna niż w strumieniu górskim. Ta z jeziora na glinie będzie się różniła od tej na skałach wapiennych, więc też ryby pochodzą z wód o różnym składzie. Pozbawienie wody minerałów i sprowadzenie do samego czystego H2O powoduje, że możemy zmienić „środowisko” dla ryb według naszego uznania.
Jest to dobre pod jednym warunkiem – gdy mamy świadomość tego, co robimy. Wodę demineralizowaną możemy zastosować wszędzie, nawet do ryb z Tanganiki. Pod warunkiem, że użyjemy odpowiednich mineralizatorów. Wówczas sami tworzymy wodę, w której ryby pływają.
RO i wielki filtr Eheim
Z tego wynika, że woda to nie po prostu woda. W akwarystyce to podstawa do zrozumienia wielu spraw. Mówimy, że owa woda ma „parametry”. Są nimi twardość, pH, temperatura i wiele innych. Demineralizacja ma związek z twardością wody, bo to właśnie obecność różnych jonów powoduje, że woda jest twarda.
Sprawę trochę kompiluje fakt, że twardość nie jest jedna. Mamy bowiem twardość ogólną i twardość węglanową wody. Zdemineralizowanie powoduje obniżenie wszystkich twardości do zera i stworzenie możliwości włożenia do naszej wody tego, czego chcemy.
Jeżeli nie włożymy do wody własnych składników, to będzie szybko przejmowała te, które zastanie w naszym zbiorniku. Jeżeli będą to nawozy do roślin i odpowiednio dobrane mineralizatory, to bardzo dobrze. Jeżeli to będą brudy na dnie i rybie odpadki, to bardzo źle. Dlatego filtr RO powinien być stosowany z wielkim filtrem akwariowym, nie tylko firmy Eheim. Sprawdź także ten artykuł z poradami, jak dobrać filtr do akwarium.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Opinie i fakty o odwróconej osmozie
Zanim więc zaczniemy demineralizować wodę, powinniśmy zakupić jak najpełniejszy zestaw testów, żeby wiedzieć, jakie ma parametry i co jest w niej rozpuszczone. Innym sposobem na sprawdzanie stanu wody jest obserwacja tego, co dzieje się w akwarium. To, jakie glony powstają, jak oddychają ryby i jakie pierwotniaki w niej siedzą, mówi nam, jaką mamy wodę, ale nie każdy ten przekaz zrozumie i wtedy naprzeciw wychodzi test akwarystyczny.
Oczywiście coś tak skomplikowanego, jak zupa wodna w naszym akwarium nie działa na tyle łatwo, żeby była na to instrukcja obsługi. Składniki w nadmiarze mogą blokować swoje wzajemne działanie, wzmacniać lub zaburzać skomplikowane procesy. Niekiedy także dodawane nawozy lub mineralizatory mogą mieć składniki lepiej, lub gorzej wyłapywane przez testy kropelkowe.
Pomimo tego, że często na temat demineralizowania wody przez filtr RO do akwarium (filtr odwróconej osmozy) opinie akwarystów są skrajnie pozytywne lub negatywne, niekiedy najlepszym rozwiązaniem może być trzymanie się środka, czyli poprawy sytuacji, jaką mamy w akwarium bez robienia rewolucji.
Inwestycja jak akwarium optiwhite
Akwarystyka i półśrodki
Metodą półśrodków jest stosowanie wody RO pomieszanej z kranową. Wówczas obniżamy poziom zmineralizowania wody, ale go całkowicie nie usuwamy. Sposób wydaje się bez sensu, skoro możemy używać mineralizatorów, ale jest jedna zasadnicza różnica w tych podejściach.
Wodę kranową już znamy, jeżeli mamy akwarium jakiś czas i utrzymujemy je z powodzeniem, ale chcemy wejść „poziom wyżej”. Wiemy jakie rośliny rosną lepiej, jakie gorzej i od czego zacząć. Ewolucja jest zawsze lepsza, niże rewolucja, więc warto zacząć właśnie małymi krokami.
Wyjątkiem jest zakładanie nowego akwarium na podłożu aktywnym. Nie ma co dodawać wody kranowej, bo to szybciej wyeksploatuje korzystny wpływ podłoża i właściwie zaprzepaścimy ideę jego wsypania. Tu należy zacząć z dwutlenkiem i nawozami, więc może warto najpierw próbować okiełznać zbiornik na żwirku.
Akwarystyka a cena RO
W akwarystyce biotopowej woda demineralizowana jest bardzo ważna. Większość ryb ozdobnych lubi bardzo miękką wodę i oczywiście możemy ją uzyskać też w inny sposób, ale jest to zdecydowanie bardziej czasochłonne, niestabilne, a nawet droższe rozwiązanie. Cena filtra RO może wynosić 200zł, ale to inwestycja na długi czas (podobnie jak akwarium optiwhite, czy butla CO2).
Także dla ryb z Amazonki łatwiej będzie obniżyć pH, gdy mamy praktycznie zerową twardość. Tutaj trzeba najpierw zdobyć trochę doświadczenia, żeby nie robić za dużych wahań z każdą kolejną podmianą. Niekiedy hodowcy mają dwa zbiorniki. W jednym przygotowywana jest woda, przelewana do akwarium z rybami dopiero wtedy, gdy ma odpowiednie parametry.
Wówczas łatwo wyhodować gatunki, które jeszcze nie przystosowały się do naszych rodzimych „kranówkowych” warunków. Woda RO jest doskonała i jak wiele innych „wynalazków” akwarystycznych bardzo pomaga przy utrzymaniu ryb i roślin. Należy jednak wiedzieć, po co chcemy ją zastosować i jak sobie z nią radzić. Wówczas nasze opinie o tej filtracji będą wyłącznie pozytywne.