Anubias - informacje, wymagania, sadzenie, pielęgnacja, opinie
Anubias w akwarystyce słodkowodnej jest jak ukwiał w akwarystyce morskiej. Podstawa dla każdego amatora i fachowca. Łatwy w utrzymaniu, urośnie na każdym podłożu i jeżeli coś mu nie pasuje, to mija wiele czasu, zanim zwiędnie. Podobnie jak ukwiał - nie jest też chętnie jedzony przez ryby.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach akwariowych.
Niezbędna roślina akwariowa
Anubias i jego pochodzenie
Anubiasy to rośliny należące do rodziny Obrazkowatych. Do niej należą też monstery, skrzydłokwiaty i filodendrony. Bardziej znanymi akwarystycznie krewniakami anubiasa są Pistia, Bucephalandra i zwartka. Wiele nazw roślin z tej rodziny brzmi znajomo, bo to małe i trwałe rośliny, które idealnie nadają się do kwiaciarstwa, czy utrzymania w domu przy mniejszej wilgotności.
Anubiasy pochodzą z Afryki. Na naturalnych środowiskach mogą być zarówno całe zanurzone, jak i nadwodne. Występują na bagnach i na brzegach wód, raczej w cieniu wyższych roślin. Nie brak ich też przy rzekach i wartko płynącej wodzie.
Ich charakterystyczny sposób ukorzeniania się w podłożu powoduje, że potrafią porastać kamienie i korzenie innych roślin. Oczywiście anubiasy rosną także w podłożu, ale wówczas kłącze pozostaje zawsze odsłonięte. Pod ziemią są tylko korzenie.
Podwodny kwiat anubiasa
Anubiasy są najczęściej trzymane w akwariach pod wodą, jednak doskonale sprawdzą się też jako roślina do wiwarium lub terrarium. Jedynym warunkiem jest wysoka wilgotność. Mija dużo czasu, zanim ta roślina akwariowa wyschnie, ale kiedy tak się stanie, nie ma dla niej ratunku.
Jako jedna z nielicznych roślin akwariowych potrafi wypuścić kwiat pod wodą. Przypomina on kwiat… anturium, które oczywiście też należy do rodziny obrazkowatych. Niestety nie jest tak kolorowy i występuje tylko w wersji białej lub zielonkawej.
Wbrew powszechnej opinii anubiasy nie są epifitami. Nie potrzebują innych roślin do „osiedlania” się na nich. Mogą porastać brzegi rzek, wód stojących i innych wilgotnych, ciepłych i zacienionych środowisk.
Cena wolnego wzrostu
Ze względu na dużą popularność anubiasów w akwarystyce, możemy znaleźć ogromną ilość odmian tych roślin. Są duże, jak Anubias heterophylla i malutkie, jak Anubias nana. Można też znaleźć w hobby coraz więcej roślin podobnych do anubiasów i z nimi spokrewnionych, jak Lagenandra sp, Bucephalandra sp lub Spatiphyllum sp.
Nie wszystko, co jest podobne do anubiasa, rośnie tak samo. Niektóre z roślin są wyłącznie nadwodne i po zanurzeniu będą się stopniowo rozpuszczać. Zanim kupimy coś „anubiasowatego” o dziwnej nazwie, zawsze lepiej wyszukać, czy to roślina podwodna, czy nadwodna. Pomimo że Bucephalandra nadaje się do uprawy podwodnej, jej wymagania są o wiele wyższe niż w przypadku anubiasów.
Z racji powolnego wzrostu cena anubiasa może być wysoka, dlatego warto wiedzieć, który będzie dobry do naszego akwarium. Ich liście, w zależności od rodzaju, mogą mieć od 3 do 30 cm długości. Niekiedy przy zakupie rośliny mają większe liście niż te, które wypuszczą pod wodą.
Anubias karłowaty, gigantyczny lub biały
Specyfika odmian anubiasów
Warto zaplanować, jakie rośliny akwariowe włożymy do zbiornika, żeby nie zdziwić się ich rozmiarami i kształtem. Może być z tym pewien problem, wynikający z dużej dostępności i popularności tych roślin. Kiedy cena anubiasa snow white dochodzi do 180 zł, to warto wiedzieć, czy nie zzielenieje, tracąc 160 zł na wartości.
W przyrodzie nie występuje mnóstwo rodzajów anubiasów. Rynek znalazł na to doskonały sposób, rozmnażając te rośliny przez kultury tkankowe. Bierze się po prostu kawałeczek tkanki anubiasa, a z niego powstaje nowa roślina. To bardzo ekonomiczne rozwiązanie, bo ogranicza ilość miejsca i materiału w hodowli.
Doprowadziło to też do pojawienia się mnóstwa nowych, sztucznych odmian, które nie mają nazw naukowych takich jak np. Anubias barteri, ale Anubias barteri var. Coffeefolia. Przy czym to, co jest po „var.” to nazwa handlowa rośliny.
Tak powinno wyglądać prawidłowe nazewnictwo, jednak producenci często idą na skróty i pomijają człon gatunkowy nazwy (w tym przypadku „barteri”) oznaczając nazwą rodzajową („anubias”) i od razu nazwą handlową, czyli Anubias coffeefolia. Utrudnia to akwarystom życie, bo tak naprawdę nie wiadomo, jaką roślinę kupujemy. Możemy się kierować wyłącznie zaufaniem do opisu producenta. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o urządzaniu akwarium krok po kroku.
Polecane akwaria i akcesoria - ceny internetowe!
Anubias lanceolata a Anubias barteri
Duże rodzaje anubiasów:
- Anubias heterophylla
- Anubias gigantea
- Anubias bartheri
Te rośliny akwariowe można uprawiać w zbiornikach powyżej 60 litrów, gdzie albo mamy mało roślin, albo nie potrzebują dużo światła. Trzeba też pilnować, aby liście anubiasów nie były zbyt blisko mocnego światła, bo będą zarastały glonami.
Średnie rodzaje anubiasów:
- Anubias afzelii
- Anubias barteri var glabra
- Anubias gracilis
Te rośliny rosną do około 15 cm i mogą być na środkowym lub trzecim planie w średnich akwariach. Taka wysokość umożliwia zasłonięcie je przez wyższe szybko rosnące rośliny i zapełnienie środka akwarium.
Małe rodzaje anubiasów:
- Anubias barteri var. barteri 'Gabriel's Compact'
- Anubias barteri var. nana 'Petit'
- Anubias barteri var. Nana
Często te małe rośliny są „pochodną” zwykłego Anubias barteri (np. anubias lanceolata). Tylko firma, która je produkuje, określa, jakiej roślina akwariowa jest wielkości i jaki ma wygląd pod wodą. Na nasze szczęście anubiasy nie zmieniają się zanadto przy przechodzeniu z formy nadwodnej w podwodną. Jeżeli zakupiony anubias karłowaty ma dużo małych listków, to już taki zostanie.
Niskie wymagania świetlne
Anubiasy mogą być umieszczane w akwariach mniejszych i większych, ale zawsze w cieniu. Chyba że mamy słabsze oświetlenie. Wtedy będą stanowiły uroczą zieloną obsadę niewymagającą za dużo pracy. Nie trzeba ich często podcinać lub przesadzać.
Ta roślina akwariowa, jako jedna z nielicznych, nadaje się do zbiorników z pielęgnicami i pyszczakami. Ryby ich nie podgryzają tak jak inne rodzaje roślin. Nawet przy wielokrotnym wykopaniu, nie odbija się to tak źle na ich kondycji, jak w przypadku zwartek czy nurzańców.
Ryby ich generalnie nie jedzą, ale oczywiście może się zdarzyć, że duża pielęgnica lub pyszczak rozetnie go na kawałeczki w przeciągu paru dni. Jeżeli już mamy próbować, czy nasza ryba nadaje się do utrzymania z jakimikolwiek roślinami to zdecydowanie należy zacząć od anubiasa.
Słodkowodny ukwiał
Anubias i temperatura
W naturalnym środowisku anubiasy rosną przyczepione do kamieni, korzeni, gliniastej gleby, wszystkiego, co znajduje się na brzegu zbiornika wodnego. Ich mocna, zwarta budowa korzeni, łodyg i liści jest przystosowaniem do bytowania w mocnym nurcie wody opływającym te rośliny.
Anubiasy bardzo lubią czystą, wartko płynącą wodę. Można posadzić je podłożu, ale kłącze zawsze musi być odsłonięte. Nie jest to jedyna możliwość, bo anubias urośnie praktycznie wszędzie, jeżeli tylko ma odpowiednią ilość nawozu i światła w akwarium.
Nie musimy im specjalnie dodawać nawozów, często wystarczy to, co wydalają ryby. Jeżeli temperatura w akwarium będzie odpowiednia do życia dla krewetek lub ryb, to anubias też sobie poradzi. Częstszym problemem u anubiasów jest nadmiar nawozów, niż ich brak. Wtedy porastają je brązowe krasnorosty lub zielone kropki (na liściach).
Nie ma znaczenia, czy to anubias nana, lanceolata, heterophylla, czy karłowaty. Wszystkie rodzaje mają te same wymagania i możemy utrzymywać wszystkie w jednym akwarium. Takie parametry jak temperatura, pH, oświetlenie mogą być takie same dla każdego z nich.
Roślina na kamieniu
Możemy sadzić anubiasy na korzeniach akwarystycznych. Najlepiej mocować je za pomocą żyłki lub nitki. Nie trzeba ich gęsto oplatać. Doskonale trzymają się na gałązce, a po czasie przyrosną do niej i będzie można zdjąć sztuczne mocowanie.
Te rośliny akwariowe także doskonale przyczepią się do kamienia. To zajmuje jedna trochę więcej czasu i na początek trzeba je przymocować także żyłką lub nitką. Można też je przytwierdzić za pomocą kleju do korali. To jednak bardziej kosztowne rozwiązanie.
Anubiasy najlepiej wyglądają w otoczeniu mchów. Kiedy mocujemy anubiasa wystarczy wokoło niego dodać trochę mchów i ukrywamy w ten sposób korzenie i widoczne mocowanie. W tym przypadku trzeba pamiętać, że mchy rosną o wiele szybciej i wymagają częstszego przycinania.
Anubias jako ozdoba akwarium
Anubiasy prezentują się ślicznie, więc sięgają po nie także aquascaperzy. W wielu aranżacjach akwarów naturalnych anubiasy przyczepiane są do korzeni, żeby wypełnić zacienione miejsca. Niekiedy towarzyszą im microsoria, które mają inną budowę liścia i pięknie z nimi współgrają. Mają też podobne wymagania.
Przy uprawie anubiasów jedyna rzecz, na jaką trzeba zwrócić uwagę, to częstotliwość podmian wody w akwarium. Przy wodzie przesycone nawozami anubiasy będą obrastały glonami różnego rodzaju. U nawódek nie jest to straszny problem, bo mają mnóstwo liści, ale przy wolno rosnących anubiasach strata nawet jednego listka może być zasadnicza.
Nigdy nie poddawajmy się przy uprawie różnego rodzaju podwodnych roślin. To najlepsze, co można dać rybkom w akwarium. Rośliny dadzą im schronienie, tlen, wyjedzą resztki i ukryją potomstwo przed wścibskimi drapieżnikami. Nawet jeżeli tym razem się nie udaje się nam utrzymać anubiasa, spróbujmy z pistią, pogostemonem, ceratopterisem, a na pewno znajdziemy tę najlepiej dopasowaną do naszego zbiornika.
Źródła:
- Notes on Tropical African Monocotyledons: II, F. N. Hepper, Kew Bulletin Vol. 22, No. 3 (1968), pp. 449-467 (19 pages), Published By: Springer https://www.jstor.org/stable/4108346?seq=1
- Ecology and Life Forms of Araceae, AROIDEANA, Vol. 11, No.3, Thomas B. Croat Missouri Botanical Garden http://www.aroid.org/gallery/croat/0113401.pdf
- Spis anubiasów: Kolekcja rodzaju Anubias (Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego) prowadzona przez doktora Ryszarda Kamińskiego, http://ptob.sggw.pl/kolekcje/Wroclaw_anubias.htm