Czy pies widzi w lustrze przyjaciela? Zabawne testy poznawcze w domu
Wielu właścicieli psów z rozbawieniem obserwuje, jak ich pupil reaguje na lustro. Niektóre czworonogi ekscytują się i warczą. Inne próbują się bawić, a jeszcze inne wydają się zerkać w nie z głęboką podejrzliwością. Czy pies, patrząc w lustro, zdaje sobie sprawę, że to on sam? A może widzi w zwierciadle rywala lub... nowego przyjaciela?
Test na samoświadomość
W świecie nauki lustro od dawna jest narzędziem do badania samoświadomości zwierząt. Tzw. test lustra (mirror self-recognition test) opracowany przez psychologa Gordona Gallupa w latach 70. XX wieku polega na sprawdzeniu, czy zwierzę potrafi rozpoznać siebie w odbiciu. Uznaje się, że jeśli czworonóg zauważy np. znak na swoim ciele, który widzi tylko w lustrze, i spróbuje go dotknąć lub usunąć – wykazuje pewien poziom samoświadomości.
Dotychczas test ten „zaliczyły” m.in. szympansy, orangutany, delfiny, sroki i słonie. Psy natomiast – nie. Ale uwaga – brak reakcji typowej dla samoświadomości nie oznacza, że psy są mniej inteligentne. Po prostu używają innego zestawu zmysłów. Ludzie i naczelne polegają na wzroku, natomiast pies poznaje świat przede wszystkim nosem.
Zapach jak lustro
W badaniach Alexandra Horowitza z Barnard College (2016) zastosowano tzw. test zapachowego lustra. Zamiast odbicia wizualnego, psy otrzymywały do powąchania próbki moczu: własnego, innego psa oraz ponownie własnego, ale z dodatkiem innej woni. Okazało się, że psy dłużej wąchały próbki „zmienionego siebie”, co sugeruje, że rozpoznają swój własny zapach i potrafią odróżnić go od zapachów innych psów.
Dla większości psów odbicie w zwierciadle jest raczej ciekawostką niż zagadką egzystencjalną. Początkowo mogą reagować na swoje ruchy jak na innego psa: szczekać, merdać ogonem, a nawet przyjmować postawę zapraszającą zabawy. Po kilku próbach orientują się jednak, że „ten drugi” nie pachnie i nie wydaje dźwięków – więc tracą zainteresowanie. Niektóre psy ignorują lustro od samego początku. To normalne – dla nich obraz bez zapachu jest po prostu… mało istotny.
Domowe testy z lustrem
Jeśli chcesz sprawdzić, jak Twój pies zareaguje na lustro, po prostu doprowadź go do błyszczącego przedmiotu i obserwuj jego reakcję. Czy szczeka? Merda ogonem? Szuka „tamtego psa” za lustrem? Po kilku dniach powtórz test. Czy coś się zmieniło? Możesz również sprawdzić, czy Twój pupil rozpozna Ciebie w lustrze. W tym celu po prostu stań przed zwierciadłem obok niego i patrz, co się wydarzy.
Musimy Cię jednak rozczarować. Dotychczas nie znaleziono naukowych dowodów na to, że psy rozpoznają swojego opiekuna (lub kogokolwiek innego) w odbiciu lustrzanym. Większość badań wskazuje, że psy nie rozumieją sposobu działania lustra – nie kojarzą obrazu w zwierciadle z realną osobą czy zwierzęciem stojącym obok.
