Czy pies ma poczucie winy? To może być tylko teatr!

Wyobraź sobie taką scenę: wracasz do domu, a twój pies leży na kanapie wśród strzępów rozerwanej na kawałki poduszki. Zwierzę na Twój widok kuli się, spuszcza głowę, odwraca wzrok i ogólnie wygląda jak siedem nieszczęść. “On wie, że źle zrobił, czuje się winny” – myślisz. Ale czy na pewno?
Wspólne emocje
Pies jest uważany za najlepszego przyjaciela człowieka. Wielu opiekunów podkreśla, że ich pupile są istotami niezwykle emocjonalnymi. Potrafią nie tylko pokazywać złość, strach, radość i zadowolenie, ale także odczytywać podobne sygnały ze strony ludzi. Więcej o psiej mowie ciała przeczytasz tu.
“Emocje, jakie przeżywają psy to przedmiot zainteresowań behawiorystów i zoopsychologów od wielu lat. Najnowsze badania, porównujące ludzką i psią budowę struktur mózgu wykazały, że organizm psa i człowieka wytwarza takie same neuroprzekaźniki i hormony, a budowa mózgu jest bardzo podobna. Ustalono również, że rozwój pełnych możliwości umysłowych dorosłego psa można porównać do możliwości jakie posiada przeciętne 2, 5 letnie dziecko” – czytamy na portalu ewanaworol.org.
Czy pies wie, że zrobił źle?
Skoro zatem psy są tak wysoko rozwinięte pod względem emocjonalnym, to z pewnością mogą mieć poczucie winy, prawda? Wyobraź sobie taką scenę: wracasz do domu i zauważasz, że pies pogryzł twoje ulubione buty tak, że zostały z nich tylko strzępy. Czujesz złość i frustrację. Ruszasz na poszukiwania czworonoga, aby uzmysłowić mu, że źle zrobił.
Na Twój widok pupil natychmiast okazuje skruchę. Spuszcza głowę, unikając kontaktu wzrokowego. Podkula ogon, kładzie uszy po sobie, a czasem nawet pokazuje brzuch w geście uległości. “On rozumie” – myślisz, nie zdając sobie nawet sprawy, w jak wielkim jesteś w błędzie.
Nadinterpretacja psiego zachowania
Pies nie myśli: "Zjadłem Twoje ulubione buty, więc teraz muszę czuć się winny", ale raczej: "Mój człowiek jest zły, więc muszę zrobić coś, żeby go uspokoić i uniknąć kary". Ten zestaw zachowań, który nazywamy "poczuciem winy", to nic innego jak teatralna gra obliczona na załagodzenie konfliktu.
Udowadnia to eksperyment przeprowadzony przez prof. Alexandrę Horowitz. Uczestniczący w badaniu opiekunowie zostawiali swoje psy w pokoju razem z przysmakiem, którego zakazywali im jeść. Po powrocie do pomieszczenia nie widzieli, czy zwierzę wykonało polecenie, dowiadywali się tego od osób trzecich. Następnie okazywali swoją radość z powodu posłuszeństwa lub dezaprobatę. Psy reagowały “poczuciem winy” zawsze, gdy opiekunowie się złościli, niezależnie od tego, czy faktycznie zjadły przysmak, czy nie. Polecane psie smaczki znajdzesz tu.
Pamiętaj, że Twój pies nie jest złośliwy ani celowo niegrzeczny. Jest zwierzęciem, które reaguje na świat w sposób zgodny ze swoją naturą. Naszym zadaniem jest zrozumienie tej natury i zapewnienie pupilowi środowiska, w którym będzie czuł się bezpiecznie. Gdy następnym razem zobaczysz to przepełnione "poczuciem winy” spojrzenie, zamiast się złościć, pomyśl, jak możesz pomóc swojemu psu zrozumieć, czego od niego oczekujesz, w sposób, który jest dla niego jasny i wzmacnia waszą więź.
