Czy wiesz o tym, że większość rudych kotów, które spotykamy, to samce? Proporcja ta nie jest przypadkowa – to kwestia genetyki. Czym jeszcze wyróżniają się rude koty? Jaki jest ich temperament i dlaczego jest tak mało rudych kotek? Przeczytaj.
Rudy kolor sierści kotów to efekt działania genu O, który wziął się od angielskiego słowa „orange”, a dokładnie „orange-making gene” (gen pomarańczowy). Gen odpowiada za produkcję feomelaniny – pigmentu nadającego futru kolor od jasnopomarańczowego do ciemnorudego. Gen sprzężony jest z płcią, gdyż znajduje się na chromosomie X.
Kotki jako samice mają dwa chromosomy X (XX). Kocury z kolei jako samce mają jeden chromosom X i jeden chromosom Y (XY). Obecność genu O na jednym z chromosomów X w przypadku samic oznacza możliwość pojawienia się różnego zabarwienia futra, w zależności od kombinacji genów.
U samców sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Kocury mają tylko jeden chromosom X, co powoduje, że obecność genu O na tym samym chromosomie skutkuje wystąpieniem rudej sierści. Właśnie dlatego rudy kolor pojawia się u kotów znacznie częściej niż u samic. Szacuje się, że rudych kotów jest nawet 80% więcej niż kotek.
Gdy kotka ma jeden chromosom X z genem O, a drugi chromosom X bez tego genu, może mieć łaciate futerko (np. trójkolorowe zwane też pręgowanym). Kotka z dwoma chromosomami zawierającymi gen O będzie całkiem ruda, jednak to stosunkowo rzadka sytuacja. U samców to prostsze – jeśli na chromosomie X pojawi się gen 0, będą rude. Gdy go nie ma, futro będzie mieć inny kolor.
Temperament rudych kotów – można przewidzieć?
Rude koty często kojarzą się z przyjaznym zachowaniem, ale czasami też psotnym charakterem. Wielu właścicieli rudych mruczków zauważa, że koty są bardzo towarzyskie i lubią spędzać z nimi czas. Łatwo nawiązują też relacje nie tylko z domownikami, ale też innymi zwierzętami. Mimo że badania nad temperamentem kotów związane z ich umaszczeniem wciąż są mocno ograniczone, niektóre analizy sugerują, że rude koty mogą być skłonne do bycia ekstrawertycznymi. Sprawia to, że mocniej przywiązują się do ludzi.
Opiekunowie rudych kotów zauważają, że ich pupile są energiczne – zaskakują ciekawością i chęcią do zabawy. Potrafią też okazywać właścicielom dużo czułości. Oczywiście nie da się przewidzieć zachowania kotów – wiele zależy też od tego, jak będą zajmować się nimi opiekunowie. Można za to przewidzieć np. kolor futra u potomstwa kotów.
Aby przewidzieć umaszczenie kota, należy doskonale znać geny rodziców. Wiedząc, czy mają geny dla rudości na chromosomie X, można domniemać, że potomstwo będzie rude. Jeśli np. ojciec jest rudy, wszystkie córki będą mieć przynajmniej jeden chromosom X z genem O. Mogą więc mieć sierść rudą lub pomieszaną z innymi kolorami lub np. tylko rude plamy.
Mity i fakty na temat rudych kotów
Mit – rude koty są agresywne. Niektórzy ludzie do dziś błędnie snują teorie na temat rzekomej agresji u rudych kotów. Najczęściej jednak mylą agresję z wyrazistym temperamentem i aktywnością mruczków. Charakter kota w rzeczywistości zależy od jego doświadczeń życiowych i wychowania, nie od koloru futra. Rude koty, podobnie jak białe czy czarne, mogą być zarówno zadziorne, jak i łagodne.
Fakt – Garfield to najpopularniejszy rudy kot na świecie. Dzięki niemu rude koty na dobre rozgościły się w popkulturze. Garfield słynie ze swojego lenistwa i miłości do lasagne – choć oczywiście miłość do dania stworzona została na potrzeby wymyślonego kota. To właśnie Garfield sprawił, że wielu ludzi pokochało rude koty.
Mit – większość rudych kotów ma białe plamy. Nie, nie wszystkie je mają, choć wiele rudych mruczków ma białe futerko na pyszczku, łapach i brzuchu. Plamy w białym kolorze to wynik działania genów odpowiedzialnych za biel – występują one niezależnie od genu O.
Mit – rude koty częściej chorują. Nie ma na to żadnych dowodów naukowych. Zdrowie mruczka zależy od jego genetyki, stylu życia, opieki weterynarza czy diety. Jeśli koty będą odpowiednio pielęgnowane, bez problemu prowadzić mogą szczęśliwe, zdrowe i długie życie.