Myślisz, że pies reaguje tylko na ton głosu? Badania pokazują coś znacznie bardziej zaskakującego
Kiedy mówimy do swoich zwierząt i widzimy ich reakcje, zaczynamy sądzić, że nas rozumieją. To piękne przekonanie jest paliwem wspaniałych międzygatunkowych relacji, ale czy znajduje potwierdzenie w nauce?
Psy: mocne dowody na zrozumienie słów i intonacji
Badania neurobiologiczne pokazują, że psy — tak jak ludzie — przetwarzają słownictwo i intonację w różnych częściach mózgu. W praktyce oznacza to, że psy reagują inaczej, gdy usłyszą np. pochwałę wypowiedzianą przyjaznym tonem i inaczej, jeśli zostanie wypowiedziana tonem neutralnym. Barwa głosu ma wpływ na uruchomienie obszaru nagrody w mózgu.
W nowszych badaniach (2024) naukowcy wykazali, że psy potrafią kojarzyć słowa z konkretnymi obiektami: jeśli usłyszą np. nazwę zabawki, ich mózg “wytwarza” reprezentację tej zabawki. To sugeruje, że psy mogą rozumieć, że dane słowo odnosi się do rzeczy — nie tylko reagują na gesty czy ton. Co więcej — psy rozpoznają te same słowa wypowiedziane przez różnych ludzi. Według jednej z ostatnich publikacji psy potrafią „podsłuchiwać” naszą rozmowę — czyli wyłapywać słowa, które są im znane, nawet jeśli nie kierujemy ich bezpośrednio do nich.
Wyniki badań sugerują, że psy nie tylko reagują na ton głosu czy gesty, ale mają realną zdolność do rozpoznawania ludzkich słów i kojarzenia ich z obiektami. Oczywiście nie znaczy to, że rozumieją mowę w ludzki sposób. Nie pojmują gramatyki, nie odczytują abstrakcyjnych znaczeń.
Czy da się "pogadać" z kotem?
Doktor Atsuko Saito z Uniwersytetu Tokijskiego udowodniła, że koty potrafią odróżnić swoje imię od innych, podobnie brzmiących słów, nawet jeśli zwracają się do nich obce osoby. Mruczki reagowały na swoje imię, choć ich reakcja często ograniczała się do poruszenia uchem lub odwrócenia głowy, a nie podbiegnięcia.
Wykazano również, że koty potrafią odróżnić głos swojego właściciela od głosu obcych ludzi. Mruczki są bardziej skłonne do interakcji lub przynajmniej do zwrócenia uwagi, gdy słyszą znajomy głos. W przeciwieństwie do psów, u kotów decydującym czynnikiem jest kontekst i ton (wysoki, śpiewny, “jak do dziecka”). Koty reagują na niego najsilniej, traktując go jako formę ciepłej, bezpiecznej interakcji.
