5 dziwnych zwierząt, o których istnieniu nie mieliście pojęcia

Nowotwórzenie łusek aksolotla.
Aksolotl, fot. Ива Димова
ikona podziel się
Opublikowano: 12.06.2024 r., 11:27 | Autor: Justyna Sterczewska
Świat przyrody jest niesamowicie złożony i różnorodny, a jego pełne poznanie wciąż pozostaje poza naszym zasięgiem. Na Ziemi żyją istoty, o których istnieniu większość z nas nie ma pojęcia. Ewolucja obdarzyła je cechami, które zaskakują, szokują, a czasem nawet przerażają. O jakich przedstawicielach fauny mowa? Poniżej przedstawiamy zestawienie najdziwniejszych zwierząt świata.

Pukrzelniczek karłowaty

Puklerzniczek karłowaty, zwany również pancerzykowatym karzełkiem, to niezwykły przedstawiciel fauny o unikalnych cechach. Jego pancerz, przypominający małą zbroję, zapewnia ochronę przed drapieżnikami i umożliwia sprawne poruszanie się pod ziemią. Ta niewielka istota zamieszkuje równiny południowej Ameryki i prowadzi nocny tryb życia, ukrywając się w podziemnych tunelach. Pomimo skromnych rozmiarów i niepozornego wyglądu, puklerzniczek karłowaty stanowi fascynujący przykład ewolucji i adaptacji do trudnych warunków środowiskowych.

Puklerzniczek karłowaty jest najmniejszym pancernikiem na świecie, osiągającym długość ciała od 10 do 15 cm. Jego bliski kuzyn, puklerzowiec skryty (Calyptophractus retusus), jest niewiele większy, ale równie zagadkowy. Oba gatunki są mało znane, jednak różnią się istotnymi cechami. Puklerzniczek karłowaty posiada niemal „luźny” pancerz, który jest prawie całkowicie oddzielony od ciała i połączony jedynie cienką błoną na grzbiecie. Pancerz zwisa nad ogonem i jest zrośnięty z miednicą, co powoduje, że ciało kończy się nagle. Stąd pochodzi jego łacińska nazwa "truncatus", oznaczająca "odpiłowany".

Ze względu na swoje rozmiary przypominające chomika, różowy pancerz na grzbiecie i białe włoski na reszcie tułowia, puklerzniczek karłowaty jest jednym z najbardziej uroczych pancernikowców. Niemniej jednak jego łapy z nieproporcjonalnie dużymi pazurami, przystosowane do kopania, nadają mu nieco mniej uroczy wygląd. Te imponujące pazury jednoznacznie wskazują na jego zdolność do efektywnego rycia w ziemi, co jest niezbędne w jego trybie życia.

Puklerzniczek karłowaty występuje wyłącznie w środkowej Argentynie, od podnóża Andów po wybrzeże Buenos Aires. Preferuje rozproszone siedliska na terenach wydm, piaszczystych równin i łąk, poza którymi radzi sobie słabo. Żywi się głównie pędrakami, mrówkami i larwami mrówek, kopiąc nory w piasku. Choć gatunek ten jest wpisany na listę zagrożeń jako zbyt mało poznany, prawdopodobnie jest mocno zagrożony wyginięciem. Jego populacja staje się coraz rzadsza, a jako specjalista siedliskowy jest szczególnie narażony na zmiany w środowisku. Dodatkowo liczne czynniki przyczyniają się do zmniejszania jego populacji, co stanowi poważne wyzwanie dla jego przetrwania.

Miniaturowy, egzotyczny ssak z dżungli
Pukrzelniczek karłowaty, fot. David J. Stang

Poskoczek mułowy

Poskoczek mułowy to gatunek ryby o wydłużonym ciele, które zwęża się ku tyłowi. Na szerokiej głowie umieszczone są wysoko wystające oczy, zapewniające szerokie pole widzenia. Ryba ta czasem chowa jedno oko, jakby mrugała. Jej ciało jest szaro-brązowe z ciemnymi, ukośnymi pręgami po bokach i niebieskimi plamkami, które są gęściej rozmieszczone na głowie. Podbrzusze oraz dolne płetwy są jasne, podczas gdy górne płetwy są ciemniejsze i także mają niebieskie plamki. Posiada dwie płetwy grzbietowe – krótszą, wyższą pierwszą oraz dłuższą, niższą drugą, obie z niebieskimi marginesami obwiedzionymi białymi liniami. 

Poskoczek mułowy jest świetnie przystosowany do oddychania powietrzem atmosferycznym i spędza więcej czasu poza wodą. Kiedy znajduje się na lądzie, jego pokrywy skrzelowe szczelnie się zamykają, a za skrzelami w silnie unaczynionych komorach gromadzi się powietrze. Tlen jest powoli uwalniany do organizmu przez naczynia krwionośne, co pokrywa około połowę jego zapotrzebowania na tlen. Pozostały tlen jest absorbowany przez skórę, płetwy oraz unaczynioną tylną część gardła. Dzięki silnym, umięśnionym płetwom piersiowym oraz ogonowi, poskoczek porusza się po lądzie bardzo sprawnie – chodzi, skacze i wspina się.

Rozpoznanie płci poskoczka mułowego możliwe jest dopiero po osiągnięciu przez rybę dojrzałości płciowej, co jest dość trudne. Samce i samice różnią się brodawkami płciowymi, delikatnie kolorem, ale przede wszystkim zachowaniem. Samce są bardziej terytorialne i agresywne w porównaniu do samic.

Ryba skacząca po lądzie
Poskoczek mułowy, fot. SuGak

Gwiazdonos amerykański

Gwiazdonos amerykański posiada ryjek złożony z dwóch ruchliwych, mięsistych wyrostków o czerwonym lub różowym kolorze, które są doskonale przystosowane do wyszukiwania pokarmu. Na końcu ryjka znajduje się gwieździsty twór, przypominający otwartą dłoń, składający się z 22 wypustek. Podczas poszukiwania pożywienia, gwiazdonos porusza wszystkimi wypustkami z wyjątkiem dwóch znajdujących się na szczycie, które pełnią funkcję czuciową, podczas gdy pozostałe 20 służy do chwytania ofiary. Dwie krótsze wypustki, oznaczone jako dziesiąta i jedenasta, pomagają w kierowaniu pokarmu do ust.

Badania przeprowadzone za pomocą mikroskopu skaningowego wykazały, że powierzchnia wypustek jest pokryta brodawkami ułożonymi w kształt plastrów miodu, zwanymi narządami Eimera, których liczba wynosi około 25 tysięcy, z najmniejszą ilością na dziesiątej i jedenastej wypustce. Ciekawą cechą jest to, że ruchy lewą i prawą stroną ryjka kontrolowane są przez obie półkule mózgowe, co jest unikalne wśród ssaków. Gwiazdonos przypomina kreta z wyglądu, mając ciemnobrunatną sierść i podobną budowę ciała, ale jest jedynym przedstawicielem podrodziny gwiazdonosów (Condylurinae). Dorosłe osobniki mają długość 12-13 cm, ogon mierzy 5-8,5 cm, a ich waga wynosi od 35 do 80 gramów.

Gwiazdonos amerykański jest rekordzistą pod względem szybkości polowania. Potrzebuje zaledwie 1/5 sekundy, aby znaleźć larwę owada lub nicienia, ocenić, czy nadaje się do spożycia, i połknąć swoją ofiarę.

Kret z gwiaździstym nosem
Gwiazdonos amerykański, fot. Stan

Aksolotl

Aksolotl to niezwykle nietypowy płaz, który zyskuje coraz większą popularność wśród akwarystów. W swoim naturalnym środowisku, czyli w meksykańskich jeziorach, aksolotle mogą osiągać długość nawet 30 cm, podczas gdy osobniki hodowane w akwariach dorastają do około 28 cm. Charakterystyczne cechy tego gatunku to czarne oczy oraz wiotkie kończyny. Jego spłaszczona płetwa ogonowa jest doskonałym narzędziem do pływania, a pyszczek uformowany w sposób, który sprawia wrażenie, że aksolotl się uśmiecha.

Aksolotle występują w różnych kolorach, przy czym najczęściej spotykane są odmiany szare i czarne. Dzięki krzyżowaniu konkretnych odmian dostępne są także aksolotle w innych barwach, takich jak białe, złociste czy beżowe. Ta różnorodność kolorów sprawia, że aksolotle są wyjątkowo atrakcyjne dla miłośników akwarystyki.

Jedną z najbardziej fascynujących cech aksolotli jest ich zdolność do szybkiej regeneracji. Jeśli którakolwiek z kończyn zostanie uszkodzona, aksolotl jest w stanie ją samodzielnie odtworzyć. Mimo tej imponującej zdolności zaleca się nie umieszczać aksolotli w jednym zbiorniku z agresywnymi rybami, takimi jak kolcobrzuchy, aby uniknąć niepotrzebnych urazów.

Neoteniczna salamandra aksolotl meksykański
Aksloltl, fot. Andreas Gruhl

Babirussa

Babirussa to zwierzę o charakterystycznym wyglądzie, typowym dla świń, ale z nieco dłuższymi nogami. Długość ciała babirussy wynosi od 80 do 110 cm, wysokość w kłębie osiąga od 65 do 80 cm, a długość ogona mieści się w przedziale 27-32 cm. Masa ciała tego zwierzęcia może sięgać aż 100 kg. Posiada wydłużony, masywny pysk z nozdrzami otoczonymi chrzęstną tarczą. Wyjątkową cechą babirussy są dwie pary kłów przypominających rogi, które u samców mogą osiągać imponujące rozmiary. Górne kły przebijają kości szczękowe i skórę, zakrzywiając się ku tyłowi, podobnie jak dolne. Skóra babirussy jest szorstka, prawie nieowłosiona, w brunatnoszarym kolorze, z pojedynczymi żółtoszarymi włosami. Na podgardlu i brzuchu zwisają fałdy skórne, a samica posiada tylko jedną parę sutek.

Babirussa zamieszkuje wilgotne lasy równikowe na indonezyjskich wyspach Celebes, Togi, Sula i Buru. Niestety, ten gatunek jest poważnie zagrożony wyginięciem w swoim naturalnym środowisku, mimo że objęto go ochroną gatunkową. Preferuje wilgotne lasy i zarośla nadwodne, gdzie żyje w grupach rodzinnych i prowadzi nocny tryb życia. Stada babiruss często wędrują w poszukiwaniu pożywienia. Wielkość kłów samców jest istotnym czynnikiem w określaniu ich statusu w grupie, ponieważ dolne kły są wykorzystywane podczas walk.

Babirussa jest wszystkożerna, podobnie jak inne świnie, jednak jej dieta jest bardziej zróżnicowana. Żywi się liśćmi drzew i krzewów, owocami, grzybami, korzeniami, bulwami, larwami owadów, dżdżownicami i drobnymi kręgowcami. Dzięki tak różnorodnej diecie babirussa jest w stanie przetrwać w różnych warunkach środowiskowych, choć zmniejszająca się liczba jej naturalnych siedlisk stanowi poważne zagrożenie dla jej przetrwania.

Egzotyczna świnia z Sulawesi
Babirussa, fot. kanzilyou

Podsumowanie

Podróż przez świat dziwnych zwierząt ukazuje nie tylko niezwykłą różnorodność życia na Ziemi, ale również podkreśla znaczenie ochrony tych unikalnych gatunków. Każde z prezentowanych zwierząt przypomina o cudach ewolucji i potrzebie dbania o naszą planetę. Ich niezwykłe cechy i adaptacje świadczą o nieskończonej inwencji natury, a nasza wiedza na ich temat wciąż się rozszerza, otwierając nowe perspektywy na zrozumienie życia na Ziemi

ikona podziel się Przekaż dalej

Zobacz podobne artykuły

Skomentuj
Załóż kontoużytkownika
  • Komentuj pod własnym nickiem
  • Otrzymuj powiadomieniach o odpowiedziach na Twoje komentarze
Załóż konto